ميزان پوشش توانش زبان و فرهنگ در برنامه‌هاي كارشناسي و كارشناسي ارشد مترجمي زبان انگليسي دانشگاه‌هاي دولتي ايران

بديهي است كه مهم‌ترين توانش موجود در هر مدل ترجمه، تسلط به زبان و فرهنگ مبدأ و مقصد است. از سوي ديگر، زبان و فرهنگ دو مقولۀ جدايي‌ناپذير هستند، واقعيتي كه با معرفي مفهوم «زبان ‌فرهنگ» توسط آگار (1994) بيش‌از‌پيش برجسته شد. پژوهش دومرحله‌اي حاضر با رويكردي كيفي و با هدف بررسي ميزان پوشش توانش زبان و فرهنگ در برنامه‌هاي درسي كارشناسي و كارشناسي ارشد مترجمي زبان انگليسي دانشگا‌ه‌هاي دولتي ايران در مقايسه با برنامه‌هاي خارجي مشابه و نيز ارائۀ راهكارهايي براي بهبود برنامه‌هاي درسي مذكور از حيث اين توانش انجام گرفت. براي اين منظور، از تحليل محتواي برنامه‌هاي درسي مربوطه و مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختاريافته با متخصصان ايراني استفاده شد. مهم‌ترين يافتۀ اين پژوهش تأكيد بر ضرورت اصلاح برنامه‌هاي درسي كنوني در راستاي پوشش حداكثري مباحثي است كه در قالب فهرستي از موضوعات زبان و فرهنگ فارسي، زبان و فرهنگ انگليسي، و زبان و فرهنگ مشترك ارائه شده است. فهرست مذكور، كه يكي ديگر از يافته‌هاي ارزشمند پژوهش حاضر است، مي‌تواند در طراحي برنامه‌هاي دانشگاهي مستقل براي تربيت مترجمان مكتوب، مترجمان شفاهي و مترجمان ديداري‌‌‌شنيداري يا گرايش‌هاي تخصصي مترجمي زبان انگليسي نيز مفيد باشد. به‌علاوه، پژوهشگران مي‌توانند از يافته‌هاي اين پژوهش، كه حاصل رويكردي جزئي‌نگر به توانش زبان و فرهنگ است، جهت انجام مطالعات بيشتر دربارۀ هريك از مؤلفه‌هاي اين توانش استفاده كنند.