آسيب‌شناسي جايگاه حوزه ترويج علم در اسناد بالادستي كشور

هدف: ترويج علم ازجمله مباحث نويني است كه در سال‌هاي اخير توجه زيادي به آن معطوف شده است. ترويج علم تلاش براي انعكاس انديشه‌هاي علمي به روشي است كه عموم افراد بتوانند مفاهيم اساسي يك علم را درك كنند. نظر به اهميت و جايگاه موضوع همگاني‌سازي علم، اين پژوهش به‌منظور پيگيري و نقد سياست‌هاي حوزه ترويج علم كشور بر مبناي اسناد بالادستي كشور شكل گرفته است. روش: اين پژوهش از نظر ماهيت تحقيق، از نوع توصيفي-تحليلي است و در آن از روش تحليل محتوا و بررسي اسنادي استفاده شده است. با بررسي محتوايي اسناد بالادستي و سياست‌هاي كشور در اين مطالعه، درمجموع 11 سند و سياست كه به موضوع ترويج علم پرداخته‌اند مورد تحليل قرار گرفت. تلاش شد كه مشخص شود هركدام از اين موارد به چه جنبه‌اي از موضوع ترويج علم توجه داشته‌اند. يافته‌ها: بر مبناي اين مطالعه مشخص شد كه به طور واضح سياست و برنامه عملياتي به منظور ترويج علم در كشور تدوين نشده است. با اين حال، سند «نقشه جامع علمي سلامت كشور»، موضوع همگاني‌سازي علوم را در ارزش‌ها و راهبردها گنجانده، نهادهاي مرتبط را تا حد زيادي معرفي كرده و به برخي ابزارها به‌منظور تحقق اين امر اشاره كرده و شاخص‌هايي را نيز به‌منظور ارزيابي ميزان تحقق آنها پيشنهاد داده است. به‌اين‌ترتيب مشخص مي‌شود كه اين سند در مقايسه با ساير اسناد و سياست‌ها در اين زمينه بهتر عمل كرده است. «نقشه جامع علمي كشور» نيز به‌جز شاخص‌هاي ارزيابي، تلاش كرده ساير وجوه و ابعاد موضوع ترويج را مدنظر قرار دهد. ساير اسناد مورد مطالعه نيز كم و بيش به جنبه‌هاي مختلف موضوع ترويج علم پرداخته‌اند.