تئوري تربيت شهروند موثر از منظر نهج البلاغه با تأكيد بر استراتژي داده بنياد متني

تئوري تربيت شهروند موثر از منظر نهج البلاغه، هـدفي است كه در پژوهش حاضر به آن پرداخته شده است. در ايـن مقالـه بـا نگاهي اسلامي و با محوريت نهج‌البلاغه عوامل‌تربيت شهروند‌موثر، با اسـتفاده‌از روش‌داده بنياد اسـتخراج شـده است. يافته‌هاي پژوهش نشـان‌ مي‌دهد‌كه: پديده كانوني، مسئوليت‌پذيري افراد مي‌باشد كه در ساير مقولات بازتاب عميق و مهمي‌دارد. عوامل‌علّي‌عبارتنداز: شناخت‌خدا(حق‌الله)، حق‌النفس، حق-الناس و انتخاب و اراده‌‌ آزاد‌مبتني ‌بر‌شناخت‌توحيدي، ايمان‌و‌عمل‌صالح، آگاهي‌و پذيرش‌مسئوليت‌خويش-جهت‌رشد و توسعه همه‌جانبه خود وديگران و پاسخگو بودن‌ در برابر آنها و مسئول‌رشد و توسعه محيط زيست بودن(حق‌محيط‌زيست). تربيت‌شهروند موثر در شرايط زمينه‌اي‌خاصي‌همچون: انجام واجبات‌ و ترك-محرمات، اميد‌به‌فضل و رحمت‌الهي، اخلاق‌مداري، وجدان‌كاري، سعه‌صدر، جهت‌گيري‌هاي‌مردمي، ‌اعتدال‌در رفتار و گفتار، وجود‌حاكمان‌ ناصح، صالح و مسئول، مسئوليت‌پذيري و پاسخگو بودن رخ مي‌دهد. شرايط‌ عام مداخله‌گر شامل: طغيان، غرور و خودخواهي‌، منت‌گذاري، پيروي‌از شيطان ‌و هواي‌هاي نفساني، تعدي‌ و‌ ظلم به خود و ديگران، جهالت، مسئوليت‌آگاهي يافتن‌در زمينه‌هاي مختلف و آگاهي‌دادن به ديگران و غفلت-زدايي‌و رهايي‌از جهل‌و ناداني‌است. انسان مسئوليتش را در فرايند تربيت شهروند موثر با انجام اعمال و راهبردهايي نظير: علم آموزي و كسب بينش و بصيرت، صبوري و شكرگزاري، تلاش‌و‌كوشش، تواضع‌و فروتني، انتخاب ‌كمك، احترام ‌و‌احسان ‌به‌ديگران، خيرخواهي‌و نوعدوستي، عدالت‌ورزي‌و مدارا، مهرباني‌و-عطوفت، جهاد‌اصغر، اوسط و اكبر، پذيرش مسئوليت رشد و تحول‌خود و ديگران، انجام‌مي‌دهدكه اينها پيامدهايي‌چون مقام‌‌يقين‌ و رضايت‌مندي، كرامت‌انساني، تحول‌آفريني، سعادت‌ و نيكبختي،‌ قلبي‌مطمئن دارد و حيات‌ طيبه‌اي را رقم‌خواهد زد و اميد‌بخش تحقق‌تمدن نوين‌اسلامي خواهد بود.