تضميني ديگر از گلستان سعدي اثر تفته سكندرآبادي

توجه و اقبال گسترده در شبه قاره به آثار سعدي در ميان پژوهش هاي سعدي شناسي در ايران تا حدي مغفول مانده است، حال آنكه بررسي شرح ها، فرهنگ نامه ها، انتخاب ها، استقبال ها، تتبع ها و ترجمه هاي گوناگون از آثار سعدي به زبان هاي گوناگون در شبه قاره مي تواند راهگشاي مشكلات ابيات و عبارات سعدي در تصحيح، شرح، خوانش، معنايابي و به طوركلي مكمل مطالعات سعدي شناسي باشد. از اين رهگذر، پژوهش حاضر به بررسي يكي از تقليدهاي گلستان سعدي، يعني تضمين گلستان اثر ميرزا هرگوپال تفته سكندرآبادي (1214-1296 ه.ق) پرداخته است تا به اين پرسش پاسخ دهد كه آيا از طريق ابيات تضميني گلستان در اثر تفته مي توان به ضبط ها و قرائت هاي تازه اي در تصحيح گلستان دست يافت؟ تفته در دو اثر خود به اقتفاي سعدي رفته است؛ در سنبلستان ، به بوستان نظر داشته و در تضمين گلستان به شيوه اي منظوم، ابيات گلستان را تضمين كرده است. اين پژوهش به روش توصيفي-تحليلي پس از بيان ويژگي هاي ساختاري تضمين گلستان و ذكر انواع تضمين هاي به كاررفته در آن، به مقايسه ابيات تضميني از گلستان در اثر تفته با تصحيح هاي يوسفي، خزائلي، ايزدپرست از گلستان سعدي، پرداخته و با استفاده از اثر تفته، ضبط پاره اي از واژگان گلستان را در تصحيح هاي فوق بررسي و بازبيني كرده است.