عنوان مقاله :
ساختار و مباني اخلاق سياسي در انديشه امام خميني(ره)
پديد آورندگان :
رشيد ركابيان دانشگاه آيت الله بروجردي
كليدواژه :
امام خميني , نظام اخلاق سياسي , ساختار اخلاق سياسي , كتاب شرح , حديث جنود , عقل و جهل
چكيده فارسي :
اخلاق سياسي از مفاهيم مهم در حوزه حكمت عملي و فلسفه سياسي است كه از ديرباز ذهن بسياري از متفكران را به خود مشغول كرده است. امام خميني، از جمله انديشمندان و عالماني است كه تأملاتي عميق در زمينه اخلاق و سياست داشته است. ايشان كتابهاي زيادي را به نگارش درآورده است و مهمترين آنها كتاب شرح جنود عقل وجهل است كه بر اساس نظريه دو فطرت، به مسئله اخلاق سياسي پرداخته است. به همين دليل، پژوهش حاضر با استفاده از روش توصيفي– تحليلي، به نقش ساختار و مباني اخلاق سياسي در انديشه امام خميني; در كاركرد نظام سياسي ميپردازد. يافتههاي پژوهش در پاسخ بيان ميدارد كه ساختار و مباني اخلاق سياسي در انديشه امام; بر اساس فطرت الهي انسان شكل ميگيرد و داراي ساختمان و ساختاري ماتريسي است كه در رأس آن فطرت الهي انسان (فطرت مخموره) قرار دارد و پس از آن عقل و سپس خير در جايگاه پس از عقل قرار گرفته است و خير نيز منشأ تمامي فضيلتهاي اخلاقي ديگر همچون ايمان و عدالت ميشود. اجزاي تشكيلدهندۀ اين ساختار، يعني مؤلفهها نيز همان فضيلتهاي اخلاقي است كه به ترتيب در ساختار جاي گرفته و در واقع، هريك بيانگر صفات و نكاتي است كه بايدهاي اخلاق سياسي را تشكيل ميدهد و مباني اخلاق سياسي از ديدگاه امام; در سه حوزه معرفتشناسي، هستيشناسي و انسانشناختي است. امام; با توجه به ساختار و مباني اخلاق سياسي، سه نوع نظام سياسي را از هم تفكيك ميكند كه عبارتاند از: «شيطاني، حيواني و الهي». البته نظام مطلوب امام; برگرفته از اخلاق سياسي مبتني بر فطرت محجوبه است.
عنوان نشريه :
پژوهش نامه علوم انساني اسلامي