نقش مدارس در تأليف و كتابت آثار فقهي در دوره صفويه اول با استناد به نسخ خطي كتابخانه‌هاي ايران

هدف‌:‌ بررسي تطبيقي تعدد كانون‌هاي استنساخ آثار فقهي در دوره صفوي اول؛ بررسي فراواني تعداد مدارس و ميزان استنساخ آثار فقهي در مدارس دوره صفوي اول. مسئله اصلي اين پژوهش، تعيين مراكز و مدارس استنساخ منابع فقهي و بررسي فراواني آثار فقهي كتابت شده در مدارس شيعي در دوره صفوي اول است.قلمرو پژوهش (از نظر موضوعي، زماني و مكاني)‌: با توجه به كثرت آثار فقهي كتابت شده در دوره صفويه و گستردگي موضوع، دامنه موضوعي اين پژوهش، آثار فقهي كتابت شده در مدارس شيعي در دوره اول صفويه، از ابتداي حكومت صفويه تا عصر شاه عباس اول (از 907 تا 1038ق) و در محدوده جغرافيايي شهرهاي مهم‌ ايران است.يافته‌هاي پژوهش:‌ الف) از ميان 392 كتاب و رساله فقهي تأليف و كتابت شده در دوره صفوي اول، فقط در 86 نسخه از آثار فقهي مورد پژوهش، كانون استنساخ ذكر شده كه بيشترين فراواني استنساخ مربوط به مدرسه است كه با 65 استنساخ در 47 مدرسه، فاصله معني‌داري با بقيه كانون‌ها دارد كه آن‌ها جمعاً داراي 20 استنساخ هستند. ب) در ميان شهرهاي ايران دوره صفوي اول، شهرهاي مشهد و شيراز هركدام با 9 مدرسه و اصفهان با 6 مدرسه داراي بيشترين مدارس شيعي با بيشترين فراواني كتابت آثار فقهي بوده، سپس شهرهاي كاشان با 4 مدرسه و تهران با 3 مدرسه و شهر حله عراق با 2 مدرسه و بقيه شهرها هر كدام با 1 مدرسه در رتبه‌هاي بعدي به لحاظ فراواني استنساخ‌ آثار فقهي در مدارس شيعي قرار دارند.