تجزيه‌ و تحليل ترنسكريپتوم با رهيافت شبكه در ژنوتيپ‌هاي متحمل و حساس به تنش شوري ذرت (.Zea mays L)

شناسايي ژن هاي دخيل در تنش شوري، درك عميقي از سازوكار تحمل به شوري در گياه ذرت فراهم مي كند. آزمايش حاضر در سال 1397 در دانشكده كشاورزي دانشگاه اروميه با هدف شناسايي تفاوت هاي ژنتيكي دو ژنوتيپ ذرت در تحمل به تنش شوري انجام و نتايج بيان ژن با شبكه هاي برهمكنش ژني ادغام شد. ابتدا با استفاده از غربالگري فنوتيپي دو ژنوتيپ با تفاوت هاي فنوتيپي بارز در تحمل به تنش شوري شناسايي شدند. براي دو ژنوتيپ منتخب (:T9 متحمل به تنش شوري؛ S46: حساس به تنش شوري)، بيان ژن ها با كمك توالي يابي RNA براي آشكارسازي سازوكارهاي مولكولي زمينه ساز تفاوت در تحمل به شوري مطالعه شد. با هستي شناسي ژن (GO enrichment) و تجزيه و تحليل شبكه هاي برهمكنش روي ژن هاي با افتراق بيان، مسيرهاي انتقال پيام وابسته به فسفوريلاسيون، انتقال يون، فرآيندهاي اكسيداسيون، متابوليسم گلوتاتيون و تريپتوفان بين ژنوتيپ هاي متحمل و حساس شناسايي شدند. در نتايج آناليز شبكه، در ناحيه راه انداز ژن هاي متعلق به خوشه با فعاليت فسفوريلاسيون و كينازي، يك بن مايه (موتيف) به عنوان عنصر تنظيمي (Cis-regulatory element) مشترك يافت شد. اين بن مايه با يك عنصر تنظيمي شناخته شده در گياه آرابيدوپسيس كه محل اتصال يك فاكتور رونويسي با نقش شناخته شده در پاسخ به تنش شوري است، مطابقت داشت. با ادغام داده هاي بيان ژن و شبكه برهمكنش، مسيرها و ژن هاي متمايزكننده كه در دو ژنوتيپ متحمل و حساس به تنش شوري شناسايي شدند؛ مي توان در برنامه هاي به نژادي و بيوتكنولوژي براي بهبود عملكرد ذرت تحت تنش شوري استفاده كرد.