واكاوي چيستي و چرايي صبر اجتماعي بر مبناي سيره و كلام امام علي (ع)

صبر از جمله ملكات نفساني است كه در دين مبين اسلام، به جهت تأثير بالا بر كيفيت زندگي فردي و اجتماعي انسان ها، بسيار مورد تأكيد واقع شده است. با وجود نقش انكار ناپذير صبر در مراودات جمعي و نقش آن در بهبود وضعيت زندگي اجتماعي، آنچه كه بيشتر از جانب محققين و خطباي اسلامي مورد تبيين علمي و فرهنگ سازي واقع شده جنبه فردي صبر است. علي رغم اهتمام تك بعدي به مقوله صبر، سيره و كلام بزرگان دين اسلام براي باورمندان و پويندگان سبك زندگي اسلامي مشحون از آموزه ‌هايي است كه هر دو بعد اين فضيلت را به غايت مورد تأكيد و پرداخت قرار داده‌ اند؛ كه از اين ميان، صبر اجتماعي در سيره و كلام اميرالمؤمنين علي(ع) ، به جهت پيشوايي و رهبري امت نوپاي اسلام درآن شرايط و برهه خاص تاريخي، تجلي و فروغ بيشتري داشته است.براين اساس در پژوهش حاضر، سيره و كلام اميرالمؤمنينj به عنوان نمونه اي برجسته از بزرگان دين، در راستاي تبيين صبر اجتماعي و برشماري مصاديق آن، مورد نظر واقع شده و با بهره ‌گيري از روش توصيفي – استنباطي، پاسخ به اين سوالات پي جويي گرديده است: «صبر اجتماعي به چه معناست؟ غرض از آن، و مصاديق آن بر پايه ي سيره و كلام اميرالمؤمنين(ع) چيست؟».نتايج تحقيق حاضر نشان ازآن دارد كه صبر اجتماعي در سيره و كلام امام علي(ع)، را مي توان در دو مقوله صبوري در تعاملات اجتماعي و صبوري در چالش‌ هاي اجتماعي خلاصه كرد؛ كه صبوري در تعاملات اجتماعي، دربرگيرنده سه عنوان صبر مشفقانه، صبر مصلحانه و صبر مدبرانه بوده و صبوري در چالش‌ هاي اجتماعي مشتمل بر صبر در برابر دشواري اقدامات اجتماعي، صبر در راه دستيابي به اهداف دور و بلند مدت، صبر در برابر مشكلات و محروميت‌ هاي اجتماع، صبر در برابر دسيسه‌ ها و فشارهاي رواني مي ‌باشد.