عوامل موثر بر تبعيت از پروتكل‌هاي بهداشتي پيشگيري كننده از كوويد-۱۹: يك مرور حيطه اي

مقدمه: شيوع كوويد۱۹ يك اورژانس سلامت جهاني و تبعيت از پروتكل‌هاي بهداشتي كليد اصلي جلوگيري از انتقال اين بيماري است. هدف از مطالعه حاضر، مروري بر تحقيقات مرتبط، جهت بررسي عوامل موثر بر تبعيت از پروتكل‌هاي بهداشتي مرتبط با كوويد۱۹ بود.مواد و روش كار: اين پژوهش، يك مطالعه مرور حيطه اي (scoping review) بود كه در آن، مطالعات منتشر شده به زبان فارسي و انگليسي بين سال‌هاي ۱۳۹۹ تا سال ۱۴۰۱ با كليد واژه‌هاي پروتكل‌ بهداشتي، ماسك زدن، قرنطينه، فاصله گذاري، شستن دست‌، و درك خطر در پايگاه داده هاي  PubMed،Web of Science،SID  و موتور جستجو Google Scholar استخراج شد.يافته‌ها: از ۱۴۷ مقاله استخراج شده در جستجوي اوليه، ۲۲ مقاله مورد بررسي نهايي قرار گرفت. مروري بر مطالعات فوق منجر به شناسايي بيش از ۳۰ عامل موثر در تبعيت از پروتكل‌هاي بهداشتي شد، عواملي كه بيشترين نقش را در تبعيت افراد از پروتكل ها داشتند به ترتيب شامل جنسيت، درك خطر بيماري، اقدامات دولتي، نقش دوستان و خانواده، رسانه‌ها و منابع اطلاعاتي افراد بود. همچنين اقدامات محافظتي مانند در خانه ماندن و حفظ قرنطينه در صورت داشتن علائم، استفاده از دستمال يا آرنج خود در هنگام عطسه و سرفه و عدم استفاده از وسايل حمل و نقل عمومي بيشترين ميزان تبعيت و كمترين ميزان تبعيت مربوط به شستن دست‌ها بعد از عطسه و سرفه و نيز ضدعفوني كردن گوشي موبايل بود.نتيجه‌گيري: براي افزايش تبعيت از پروتكل‌ها بايد هنگام تدوين و طراحي برنامه هاي آموزش عمومي، عوامل تاثيرگذار فردي و محيطي موثر بر تبعيت از پروتكل ها، تسهيل‌كننده ها، موانع و مشوقين رفتار با توجه به ويژگي‌هاي مختلف افراد مورد توجه قرار گيرند؛ اين امر مستلزم شناسايي مهم‌ترين عوامل موثر و پيش‌بيني كردن آن در جامعه هدف هر برنامه ‌مي‌باشد.