طراحي و اعتبارسنجي الگويي براي ماندگاري پزشكان و متخصصان در مناطق محروم كشور؛ رويكردي آميخته

مقدمه: يكي از چالش‌هاي عمده نظام سلامت، محدودبودن دسترسي مردم در مناطق محروم به خدمات و مراقبت‌هاي بهداشتي به دليل عدم ماندگاري پزشكان و متخصصين در اين مناطق مي‌باشد. پژوهش حاضر نيز با هدف طراحي الگويي براي ماندگاري پزشكان و متخصصان در مناطق محروم كشور انجام گرفت. روش بررسي: اين پژوهش از لحاظ هدف، اكتشافي و از لحاظ نوع، توصيفي است كه به روش ميداني در دو مرحله‌ي كيفي و كمّي و در سال 1401 اجرا گرديد. نمونه‌ي آماري در مرحله اول 20نفر از پزشكان و متخصصين مناطق محروم شمالغرب كشور كه به شيوه هدفمند با روش ارجاع زنجيره‌اي (روش گلوله‌برفي) انتخاب شدند. در مرحله دوم تعداد 200نفر از پزشكان شاغل در دانشگاه‌هاي علوم پزشكي استان‌هاي شمال‌غرب كه به صورت تصادفي طبقه‌اي انتخاب شدند. براي تجزيه و تحليل اطلاعات در مرحله اول، از روش تحليل مضمون و نرم‌افزار Atlas-ti و در مرحله دوم نيز از تحليل عاملي تأييدي و از نرم‌افزار Smart PLS استفاده گرديد. يافته‌ها: براساس يافته‌هاي پژوهش مضامين استخدام با 6 شاخص؛ حمايت‌هاي مالي با 3 شاخص؛ اجتماعي با 5 شاخص؛ سياستگذاري با 4 شاخص؛ انگيزش با 7 شاخص؛ ارتقاء تخصصي و شغلي با 7 شاخص؛ عوامل مديريتي و سيستماتيك با 5 شاخص و در نهايت عوامل روحي و رواني با 3 شاخص به عنوان مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي ماندگاري پزشكان و متخصصان در مناطق محروم كشور شناسايي شدند. نتيجه‌گيري: براساس نتايج پژوهش، مؤلفه‌ي اجتماعي با ضريب مسير 0.921 بيشترين ضريب و مؤلفه‌ي عوامل مديريتي و سيستماتيك با مقدار 0.722 كمترين ضريب را در الگوي طراحي‌شده داشته است.