بررسي ديدگاه نلسون پايك در باب ناسازگاري ميان قدرت و خير خواهي مطلق خداوند

بحث در باب سازگاري يا ناسازگاري ميان قدرت مطلق خداوند و خيرخواهي مطلق او از مباحث اساسي در فلسفه دين از گذشته تا كنون بوده است. از نگاه برخي فيلسوفان دين، لازمه قدرت مطلق خداوند، امكان ارتكاب افعال ضداخلاقي از جانب اوست كه با خيرخواهي وي ناسازگار است؛ و لازمه خيرخواهي مطلق او عدم امكان افعال ضداخلاقي است كه با قدرت مطلق وي ناسازگار است. نلسون پايك با ارائه سه معنا از «قدرت» تلاش مي‌كند كه ناسازگاري فوق را حل كند. وي معتقد است كه خدا مي‌تواند مرتكب عمل ضداخلاقي شود اما سرشت او چنان است كه مانع از تحقق اين امر مي‌شود. به باور جاشوا هافمن، راه حل پايك مستلزم نفي ضرورت از خيرخواهي خداوند است. در پاسخ، پايك با پذيرش نفي ضرورت خيرخواهي از خداوند معتقد است كه رفع ناسازگاري فوق راه‌حلي جز پيشنهاد وي ندارد. به نظر مي‌رسد كه مي‌توان با تفكيك ضرورت منطقي و ضرورت متافيزيكي ناظر به عنوان و يا شخص خداوند، از راه حل پايك دفاع كرد. عنوان خداوند در تمام جهان‌هاي ممكن خيرخواه است، اما شخصي كه خداست صرفا در جهان واقع خيرخواه است. از اين رو وصف ضرورت براي خيرخواهي خداوند همچنان پابرجاست اما اين ضرورت ناظر به شخص خداوند نيست تا محدودكننده قدرت مطلق او باشد.