بررسي تطبيقي مفهوم پير در دو رمان نوجوان، اشوزدنگهه و ارباب حلقه‌ها

عرفان به‌عنوان مفهومي جهان‌شمول، در سرزمين‌هاي غرب و شرق تعاريف و نمودهاي متفاوتي دارد. اما در همۀ ديدگاه‌ها حضور پيري وارسته و كامل براي هدايت فرد در مسير سيروسلوك ضروري‌ست. اين پژوهش به بررسي مفهوم پير از منظر عرفاني در دو رمان نوجوان ايراني و خارجي (سه‌گانۀ اشوزدنگهه نوشتۀ آرمان آرين و سه‌گانۀ ارباب حلقه‌ها نوشتۀ جي.آر.آر. تالكين) مي‌پردازد. پژوهشگران بسياري به بررسي مؤلفه‌هاي عرفاني در آثار بزرگ‌سال پرداخته‌اند ولي هيچ اثر مستقلي، مؤلفه‌اي عرفاني را در آثار ادبي نوجوان، آن هم به‌صورت تطبيقي، بررسي نكرده است. بدين‌منظور، پس از ارائۀ تعريفي از مفهوم پير و ويژگي‌هايش، اين مؤلفه را در اين دو رمان نوجوان به شيوۀ توصيفي تحليلي از منظر توانايي‌ها و دانش، مسئلۀ تسليم و اختيار، شيوۀ هدايت و آموزش، و غايت سيروسلوك مقايسه مي‌كنيم. با مطالعۀ چگونگي بازتاب اين مؤلفه در اين آثار و يافتن شباهت‌ها و تفاوت‌ها درمييابيم تفاوت‌هاي فرهنگي و زباني موجب تفاوتي معنادار در بازنمود اين مؤلفۀ ثابت عرفان (پير) مي‌شود؛ تفاوت‌ها برآمده از تفاوت‌هاي دو ديدگاه عرفان خدامحور و انسان‌محور است. مي‌توان اين دو اثر را بازنمود عرفان اسلامي كه پس از خودشناسي، غايتش از خودگذشتن و به خدا رسيدن است و عرفان پست‌مدرن (باطن‌گرايي جديد ) كه هدفش پروراندن نيروهايي دروني سالك و چيرگي بر نيروهاي تاريك درون است، دانست.