رخداد تعامل در منظر و اثرگذارى مؤلفه‌هاي انسانى و محيطى بر آن

در تعريف منظر، تعامل مفهومي است كه نقش اصلي در شكل‌گيري منظر را برعهده دارد. استفاده از راهكارهايي براي تقويت اثرگذاري طرفين تعامل (انسان و محيط) در شكل‌گيري منظر و ارتباط با آن از دغدغه‌هاي نوظهوري است كه مي‌تواند بخش عمده‌اي از آن، ره‌آورد تكنولوژي در دنياي امروز باشد. در رويكردي هدفمندتر، منظر تعاملي گامي متفاوت در راستاي تقويت ارتباط با مكان است. لذا اين مقاله سعي بر شناخت دقيق‌تر‌ تعامل و شاخصه‌ها و ويژگي‌هاي مؤثر در تقويت ارتباط ميان انسان و محيط دارد. در اين راستا از يك‌سو محيط و رخداد تعامل با آن و شاخصه‌هاي مؤثر بر آن، و از سوي ديگر انسان و ويژگي‌هاي انسانيِ اثرگذار بر رابطۀ دوطرفه با محيط بررسي ‌مي‌شود. پژوهش حاضر به‌دنبال پاسخگويي به اين سؤال است: چه شاخصه‌هاي محيطي و چه ويژگي‌هاي انساني بر تقويت تعامل انسان با محيط و شكل‌گيري منظر تعاملي مؤثر است؟ همچنين هدف اين پژوهش، ارتقاي ارتباط انسان با محيط و تقويت وجه تعاملي منظر است. اين مقاله با روش توصيفي-تحليلي، ابتدا با بررسي مفهوم تعامل و تحليل آن، شاخصه‌هاي مؤثر بر رخداد تعامل را استخراج مي‌كند. سپس با توجه به اهميت جايگاه انسان و محيط در مفهوم منظر، با روش تحليل محتوا به بررسي ماهيت انسان و محيط مي‌پردازد و مؤلفه‌هاي محيطي و انساني‌اي كه بر تقويت رخداد تعامل در منظر مؤثر هستند را شناسايي مي‌كند. در نهايت پايايي و روايي مؤلفه‌هاي به‌دست‌آمده به روش دلفي مورد سنجش قرار مي‌گيرد. پژوهش حاضر نشان مي‌دهد در گام اول براي تقويت رخداد تعامل با محيط، توجه به شاخصه‌هايي همچون رابطۀ دوسويه، فعال‌بودن، تغييرپذيري، پاسخ‌دهي و اثرگذاري الزامي است و در گام بعدي با استفاده از ويژگي‌هاي انساني و محيطي كه براساس ماهيت انسان و محيط شكل‌ مي‌گيرد، مي‌توان شرايط رخداد تعامل با محيط را تقويت كرد.