آماده‌سازي نانوليپوزوم‌هاي حامل فيكوبيلي‌پروتئين مستخرج از جلبك قرمز با پوشش پلي‌مري كيتوزان: ارزيابي خصوصيات فيزيكوشيميايي، آنتي‌اكسيداني و ضدميكروبي

درون‌پوشاني مواد در نانوليپوزوم‌ها مي‌تواند به‌عنوان يك سيستم حامل محافظتي از تركيبات زيست‌فعال طي فراوري و نگهداري در شرايط مختلف مورد استفاده قرار گيرد. فيكوبيلي‌پروتئين‌هاي مستخرج از جلبك‌ها با دارابودن ويژگي‌هاي آنتي‌اكسيداني، ضدميكروبي، ضدسرطاني و ضدالتهابي مي‌توانند جهت توليد مواد اوليۀ غذاهاي فراسودمند مورد استفاده قرار گيرد. لذا، در مطالعۀ حاضر رنگدانۀ فيكوبيلي‌پروتئين از جلبك گراسيلاريا استخراج و ميزان رنگيزه‌ها موردبررسي قرار گرفت. نانوليپوزوم‌هاي حاوي رنگدانه با پوشش كيتوزان (0، 0/5، 1 و 5.1 درصد) تهيه شد و خصوصيات فيزيكوشيميايي، فعاليت آنتي‌اكسيداني و ضدميكروبي آن ارزيابي گرديد. ميانگين قطر نانوليپوزوم‌ها و شاخص پراكندگي به‌ترتيب از محدودۀ 336/9 تا 577/7 نانومتر و 0/25 تا 0/28 در نانوحامل‌ها متغير بود. بالاترين مقادير راندمان نانوپوشاني نانوليپوزوم فيكوبيلي‌پروتئين (83/98 درصد) تحت‌شرايط بهينه در نانوليپوزوم با پوشش 1/5 درصد كيتوزان به‌دست‌آمد. نتايج نشان داد فعاليت ضدميكروبي تيمارها به‌طور معني‌داري پس از كپسوله‌كردن در نانوليپوزوم افزايش يافت. علاوه‌بر اين فعاليت آنتي‌اكسيداني فيكوبيلي‌پروتئين‌ها پس از نانوپوشاني در ليپوزوم‌ها به‌طور معني‌داري افزايش داشت. به‌طوري‌كه ميزان EC50 به پي‌پي‌ام 81/27±1/40 و 107/67±6/76 ﺑﻪ به‌ترتيب در تست‌هاي مهار راديكال آزاد 1و1-دي‌فنيل-2-پيكريل-هيدرازيل و 2و2-آزينوبيس (3-اتيل بنزوتيازولين 6-سلفونيك اسيد) در نانوليپوزوم با پوشش 1/5 درصد كيتوزان كاهش يافت. براساس يافته‌هاي اين تحقيق مي‌توان نتيجه گرفت كه درون‌پوشاني با پوشش كيتوزان به‌طور مؤثري پايداري، خواص ضدميكروبي و فعاليت‌هاي آنتي‌اكسيداني آن را افزايش داده است. لذا جهت افزايش پايداري تركيبات طبيعي طي فرايندهاي مختلف پيشنهاد مي‌گردد.