هم حضوري آيين و نمايش در مراسم تيرماسيزه شو در مازندران با رويكرد ترامتنيت ژنت

متفكران نظريۀ بينامتنيت ناظر بر معناي جديدي از متن بودند كه هيچ متني بدون پيش‌متن نيست، اين‌كه متن نظامي بسته، مستقل و خودبسنده نيست و هر متن خاطره‌‏اي از متون ديگر است. در اين پژوهش به بررسي آيين و نمايش در مراسم «تيرماسيزه شو» در مازندران و عوامل زمينه‌ساز آن پرداخته و با درنظر گرفتن اين آيين همانند يك متن، با استفاده از ترامتنيت ژنت به بررسي شيوه‌هاي تأثير اين آيين از متون پيشين (بيش‌متنيت) و هم‌حضوري متون مختلف در اجراي اين آيين (بينامتنيت) پرداخته مي‌شود. هدف از اين پژوهش، مطالعۀ چگونگي ارتباط ميان آيين و نمايش است و درصدد پاسخ به اين پرسش است كه: هم‌حضوري آيين و نمايش در مراسم تيرماسيزه شو از جنبۀ ترامتنيت چگونه است؟ مقاله به شيوۀ توصيفي تحليلي و با رويكرد ترامتنيت ژنت انجام‌ شده و شيوۀ جمع‌آوري اطلاعات كتابخانه‌اي است. بر اين فرضيه تأكيد مي‌شود  كه در مناسبات ترامتني «مراسم تيرماسيزه شو»، هم‌حضوري نظام‌هاي مختلفي مانند نظام  نمايشي و آييني با پيش‌متن برگرفته از بُن‌مايه‌هاي اساطيري است. كنش «سه كاركردي» يا «كنش سه‌گانه» مبني بر حكمراني، سلحشوري و باروري در اين آيين قابل‌بررسي است. نبرد عملي خير و شر نمايشي از مبارزۀ تيشتر با ديو خشك‌سالي است. همچنين جلوه‏اي از نبرد با ديو، دشمن خدايان نباتي و گياهان است. «لال» را مي‏‌توان ادامۀ زندگي آرش در قالب نمادي گياهي دانست كه هستي، زاد و ولد و حيات را براي مردم به ارمغان مي‏‌آورد.