تحليل روان شناختي جرائم از منظر قرآن كريم و روايات

انگيزه عملكرد ذهني است كه انسان را به انجام رفتار هدايت مي‌نمايد و كنترل آن نقش عمده اي در انتظام‌بخشي به سلوك انساني دارد.پژوهش حاضر ناظر بر بررسي علل روان شناختي جرائم از منظر قرآن كريم است. و به دنبال پاسخ به اين مسأله است كه با توجه به رويكرد قرآني به ماهيت انسان، از منظر روان‌شناختي چگونه انسان به ارتكاب جرم سوق مي‌يابد؟در اين راستا تلاش شده با روشي تحليلي و توصيفي و با رويكرد فلسفي آيات و روايات اسلامي بررسي و به سوالات پژوهش پاسخ داده شود. اهم نتائج بدست آمده انگيزه حكايت از آن دارد كه انسان موجودي بالقوه داراي دو گرايش متضاد همزمان بوده كه يكي امر به ارتكاب جرم نموده و ديگري فرمان به انجام عمل صالح مي دهد. از آنجا كه انسان مختار است لذا تحت تاثير عوامل مختلف ممكن است هر يك از دو بعد مزبور را تقويت كرده و در همان مسير سير نمايد . براساس آيات قرآني عواملي نظير حسادت، تكبر، جهل وناداني، تقليد از مجرمين و منحرفين، قساوت قلب، هواي نفساني، كينه و حقد و سوء ظن با توجه به ماهيت رواني انسان مي‏توانند استعدادهاي منفي را پرورش داده و انگيزه هاي ارتكاب جرم را در وي ايجاد و در زمان مشخص به فعليت رساند. آنچه مسلم است تاثير اين عوامل در وقوع جرم قطعي و به مثابه علت تامه فرض نمي شوند بلكه اين انگيزه ها به صورت زمينه‌اي با وقوع جرم ارتباط داشته و در صورت عدم توجه و كنترل آنها زمينه‌ساز رفتارهاي بزهكارانه خواهند بود.