روش شناسي نقد تاريخي روايات اسباب نزول

ارزيابي روايات سبب نزول نيازمند روش‌هايي متناسب با ويژگي هاي اين دسته از روايات است. حديث‌پژوهان از تاريخ معتبر به عنوان يكي از معيارهاي نقد اسباب نزول ياد كرده اند با اين حال بهره گيري از معيار تاريخ هيچ گاه روشمند نبوده و اصول و ضوابط آن بيان نگرديده و براي اين مسأله، قواعدي وضع نشده است. لذا در اين نوشتار با روش تحليلي توصيفي تلاش شده است با ارائه روش نقد تاريخي و به كارگيري معيارهاي نقد تاريخي به نقد اسباب نزول پرداخته تا بهره‌گيري از معيار تاريخ در اينگونه موارد شكل علمي‌ تري به خود گرفته و روشمندانه از معيار نامبرده استفاده شود. با تتبع بر منابع تاريخي و حديثي مي توان از شناخت هويت فردي و اجتماعي راوي، فاصله زماني و مكاني راوي با روايت، وضعيت تاريخي مخاطبان، تأثير شرايط اجتماعي، بررسي منابع روايت، توجه به زمان شكل گيري معاني براي واژگان، بازسازي فضاي متن، فهم علايق، انتظارات و پيش فهم هاي راوي، فهم هدف و مقصود و انگيزه راوي از نقل روايت و معناي واقعي و حقيقي متن روايت و ارزيابي آن در ميزان عقل به عنوان معيارهاي نقد تاريخي اسباب نزول ياد نمود.