ارزيابي تحمل به غرقاب در برخي از ژنوتيپ‌هاي‌ كتان با استفاده از شاخص‌ نمره تحمل به تنش

كتان گياهي علفي با نام علمي Linum usitaissimum L.  است. منشأ اين گياه غرب مديترانه گزارش شده است. كتان ازجمله گياهان مهم روغني و دارويي با سازگاري وسيع و مصارف متعدد است. تنش غرقاب يكي از تنش‌هاي غيرزيستي است كه باوجوداينكه در صورت بروز خسارت زيادي به محصول زراعي وارد مي‌كند توجه كمي به آن شده است. براي غربالگري ژنوتيپ‌هاي مقاوم به تنش از شاخص‌هاي مختلفي استفاده شده است. هدف اصلي اين مطالعه شناسايي ژنوتيپ‌هاي كتان مقاوم به تنش غرقاب با استفاده از همه شاخص‌ها به طور هم‌زمان و همچنين شناسايي ژنوتيپ‌هاي پربازده در شرايط تنش غرقاب و شرايط بدون تنش بود. در اين پژوهش 100 رقم كتان موردمطالعه قرار گرفت. ارقام مذكور جهت بررسي تنوع ژنتيكي و انتخاب بهترين ارقام ازلحاظ عملكرد و ساير صفات مورفولوژيك در گلخانه‏ به‌صورت يك آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي كشت شدند. پس از رسيدن گياه به مرحله چهار ‌برگي حقيقي، تنش غرقاب اعمال شد. به مدت دوهفته گلدان‌هايي كه تحت تنش بودند تحت آبياري بيش از ظرفيت مزرعه خاك بود. برخي شاخص­ها محاسبه شد و درنهايت به‌وسيله شاخص نمره تحمل به تنش (STS) ژنوتيپ‌هاي متحمل و حساس شناسايي شدند. شاخص‌هاي TOL، STI، MP و GMP با عملكرد در شرايط نرمال و STI، MP، GMP، YI و DRI با عملكرد در شرايط تنش غرقاب همبستگي مثبت و معناداري داشتند. بر طبق نمره تحمل به تنش ژنوتيپ‌هاي 364، 352، 286، 370 و 172 به‌عنوان ژنوتيپ‌هاي متحمل به تنش غرقاب در اين مطالعه شناخته شدند و ژنوتيپ‌هاي 263، 269، 295، 325 و 108 حساس‌ترين ژنوتيپ‌ها بودند.