امكان سنجي توليد كينوا در شرايط كم آبياري تحت تأثير محلول پاشي گلايسين بتائين

معرفي گياهان جديد مقاوم به خشكي به عنوان يكي از گزينه‌هاي توليد پايدار محصولات زراعي در مناطق خشك به شمار مي‌آيد. در اين آزمايش پاسخ رشد و عملكرد كينوا به تيمارهاي مختلف فراهميِ آب در شرايط مصرف گلايسين بتائين به عنوان يك اسمولايت سازگار كننده به تنش، مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش در سال 1396، به‌صورت فاكتوريل بر مبناي طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار پياده شد كه در آن فاكتور اول مديريت آبياري (آبياري پس از تبخير 70، 140 و 210 ميلي‌متر از تشتك تبخير) و فاكتور دوم محلول‌پاشي گلايسين بتائين [صفر (آب مقطر)، و 150 ميلي‌گرم بر ليتر] بود. از نظر بسياري از شاخص‌هاي رويشي و زايشي شامل ارتفاع بوته، وزن خشك بوته، تعداد پانيكول در گياه، طول پانيكول و وزن خشك پانيكول بين تيمارهاي مختلف آبياري تفاوت معني‌داري مشاهده نشد. با افزايش شدت تنش خشكي عملكرد بيولوژيك و وزن هزار دانه كاهش يافت، ولي عملكرد بذر كاهش نشان نداد. مصرف گلايسين‌بتائين نيز مقادير وزن خشك بوته، عملكرد بيولوژيك، شاخص كلروفيل و تعداد پانيكول را افزايش داد، ولي موجب كاهش عملكرد بذر شد. بر اساس نتايج اثرات متقابل، بيشترين عملكرد بيولوژيك به ميزان 2533.3 كيلوگرم در هكتار از تيمار تركيبيِ مصرف گلايسين بتائين و انجام آبياري پس از تبخير 70 ميلي‌متر حاصل شد و كمترين مقدار اين شاخص نيز به ميزان 1433.3 كيلوگرم در هكتار در گياهان متعلق به تيمار عدم محلول‌پاشي با گلايسين بتائين و اعمال آبياري پس از تبخير 210 ميلي‌متر از تشتك تبخير به دست آمد. بيشترين عملكرد بذر در تيمارهاي 70 و 210 ميلي‌متر تبخير از تشتك تبخير (به ترتيب 250.7 و 245.4 كيلوگرم در هكتار) در شرايط عدم مصرف گلايسين بتائين حاصل شد. با توجه به نتايج حاصل از آزمايش و كمبود منابع آب در مناطق خشك، انجام آبياري كينوا پس از تبخير 210 ميلي متر از تشتك تبخير مناسب تر به نظر مي رسد.