ارزيابي برخي صفات فيزيولوژيكي، بيوشيميايي و عملكرد سه رقم چاودار در شرايط تنش كم‌آبي

به‌منظور بررسي اثر تنش كم‌آبي بر برخي صفات فيزيولوژيكي، بيوشيميايي و عملكرد سه رقم چاودار، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي يك‌بار خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي 94-1393 در منطقه دزفول اجرا گرديد. كرت‌هاي اصلي متشكّل از سه سطح تيمار تنش كم‌آبي (آبياري پس از 75، 100 و 150 ميلي‌متر تبخير از تشتك تبخير كلاس A) و كرت‌هاي فرعي نيز شامل سه رقم چاودار (استراتوسكايا، دانكو، مونتانوم) بود. نتايج نشان داد كه در ارقام مختلف چاودار تنش كم‌آبي نسبت به تيمار شاهد منجر به كاهش محتواي كلروفيل a (27 درصد)، كلروفيل b (32 درصد)، كارتنوئيدها (19 درصد)، پروتئين‌هاي محلول (71 درصد)، عملكرد كوانتومي فتوسيستم II (28 درصد)، عملكرد دانه (33 درصد) و در مقابل باعث افزايش مقادير قندهاي محلول (83 درصد) و ميزان پرولين (145 درصد) گرديد. برهمكنش تنش كم‌آبي و رقم نشان داد كه از نظر عملكرد دانه، رقم دانكو در شرايط آبياري پس از 75 ميلي‌متر تبخير و رقم استراتوسكايا در شرايط آبياري پس از 150 ميلي‌متر تبخير از سطح تشتك تبخير كلاسA با مقادير 2414 و 1147 كيلوگرم در هكتار به ترتيب داراي بيشترين و كمترين عملكرد دانه بودند. اين در حالي است كه در شرايط آبياري پس از 150 ميلي‌متر تبخير رقم مونتانوم به دليل دوام فتوسنتزي بيشتر و تنظيم اسمزي بهتر نسبت به دو رقم ديگر، تحمل بيشتري در مقابل تنش كم‌آبي داشت و از عملكرد دانه بالاتري برخوردار بود.