آسيب‌شناسي تشكيل خانواده حديثي در مطالعات تاريخي با تأكيد بر اخبار مطلاق بودن امام حسن(,ع)

يكي از راه‌هاي شناخت قطعيت و يا چگونگي صدور روايات، تشكيل خانواده حديثي پيرامون آن و سنجش روايت در پرتو آن است. اين روش كه بيشتر در علم حديث از آن بهره برده مي‌شود، مي‌تواند در نفي و اثبات وجود يك گزارش تاريخي، براي مورخان و سيره‌نگاران هم كاربرد داشته باشد. به نظر مي‌رسد، پذيرش اخبار مطلاق بودن امام حسن(ع) در منابع اسلامي، ريشه در همين امر، يعني تشكيل خانواده حديثي داشته است. نوشتار پيش رو، با آسيب‌شناسي اين شيوه و با استناد به متون كهن و روش وصفي و تحليلي، در پي پاسخ به چرايي پذيرش اخبار مطلاق بودن امام حسن(ع) از سوي برخي انديشمندان اسلامي، به‌ويژه اماميه است. يافته‌هاي اين پژوهش، نشان مي‌دهد كه تشكيل خانواده حديثي، ناتوان از تشخيص گزارش‌هاي جعلي هدفمند است و اين آسيب، در اخبار مطلاق بودن امام حسن(ع) به چشم مي‌خورد؛ به اين معنا كه جاعلان، با اخبار متنوع و متعدد پيرامون طلاق‌هاي امام حسن(ع)، اين گزارشِ غيرقابل اعتماد را صحيح و موجّه جلوه داده‌اند.