چالش سياست و بهداشت در قرنطينه خليج فارس و پيامدهاي آن در شهر بوشهر از اواخر دوره قاجار تا پايان دوره رضاشاه

شيوع بيماري‌هاي واگير، ضعف امكانات بهداشتي و افزايش مرگ‌ومير در ايران، به‌ويژه در منطقه خليج فارس، يكي از دغدغه‌هاي مهم كشور در اواخر دوره قاجار و عصر پهلوي به شمار مي‌رفت. در همين دوره، رقابت‌هاي سياسي و اقتصادي كشورهاي اروپايي در اين منطقه، به چالش‌هايي نو در حوزه سياست و بهداشت منجر گرديد كه تبعات آن، در شهر بوشهر نمود يافت. انگلستان كه نقش فعال‌تري در منطقه خليج فارس داشت، به اقداماتي براي بهبود و توسعه بهداشت و مبارزه با بيماري‌ها، مانند تأسيس ايستگاه‌هاي قرنطينه در نواحي مرزي، از جمله خليج فارس دست زد. نقطه كانوني اين نوشتار، بررسي چالش سياست و بهداشت در قرنطينه خليج فارس و پيامدهاي آن در شهر بوشهر از اواخر دوره قاجار تا پايان دوره رضا شاه مي‌باشد كه با رويكرد وصفي ـ تحليلي و با اتكا بر گزارش‌هاي بهداشتي و اسناد اداري، روزنامه‌ها و ديگر منابع تدوين شده است. يافته‌هاي پژوهش، نشان‌دهنده رقابت پزشكان اروپايي، به‌ويژه انگليسي‌ها در ايران در مبارزه با بيماري‌هاست  كه به بهبود بهداشت عمومي در بوشهر انجاميد؛ اما از زاويه‌اي ديگر، چالش در حوزه سياست و بهداشت، امر بهداشتي را به امري سياسي تبديل نمود و در نتيجه، مداخله اروپاييان با مقاومت مردم روبه‌رو شد تا اينكه با استقلال تشكيلات قرنطينه جنوب، اين چالش به پايان رسيد.