اهميت جغرافيايي بطايح در اقتداريابي شاهينيان و رويارويي با آل‌بويه (373ـ338ق)

بطايح، نام سرزميني در جنوب عراق است كه در اثر طغيان دجله و جاري شدن آب در آن سرزمين و ماندگاري آن، در گذر زمان به باتلاق تبديل شده بود. در سال هاي آغازين حكومت آل‌بويه در عراق، عمران‌بن‌شاهين سلسله شاهينيان را در اين سرزمين بنيان نهاد. با اعلام استقلال شاهينيان، روابط خصمانه آنان و بويهيان آغاز گرديد و نبردهايي بين آنان صورت گرفت كه در بيشتر موارد، با اقتدار شاهينيان و ناكامي سلاطين بويهي همراه بود. پژوهش حاضر، بر اساس روش توصيفي ـ تحليلي و با استناد به منابع تاريخي و جغرافيايي دست‌اوّل، درصدد بررسي تأثير جغرافياي بطايح در قدرت گيري شاهينيان و كاميابي آنان در رويارويي با آل‌بويه مي‌باشد. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه جغرافياي طبيعي بطايح، نقشي كليدي در اقتداريابي شاهينيان و تقابل ايشان با آل بويه داشت؛ زيرا بطايح به سبب موقعيت جغرافيايي و  برخورداري از پديده هاي طبيعي چون: باتلاق ها، نيزارها و تنگه ها و پناه بردن شاهينيان به آنها، همواره موجب پيروزي شاهينيان در نبردهايشان با اميران بويهي مي‌شد و همين امر، به اقتدار و تبديل شدن آنها به يك قطب سياسي در مركز قلمرو جهان اسلام انجاميد.