ارزيابي رشد، ‌عملكرد و خصوصيات مورفولوژي و فيزيولوژي پنج گونه نعناع (Mentha spp.) در سيستم هواكشت تحت شرايط كشت گلخانه‌اي

امروزه استفاده از محيط‌هاي كنترل شده و روش هاي توليد بدون خاك، به دليل قابليت بالاي اين روش‌ها در استفاده كارآمد از منابع و قابليت هاي كشت فشرده، در حال افزايش است. به منظور بررسي ارزيابي رشد‌، عملكرد و خصوصيات مورفولوژي، فيزيولوژي و بيوشيميايي پنج گونه نعناع در سيستم هواكشت، آزمايشي در شرايط گلخانه انجام شد. مطالعه‌ ﺑﻪ‌صورت طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در گلخانه‌ داﻧﺸﻜﺪه ﻛﺸﺎورزي و منابع طبيعي دانشگاه لرستان در سال 1398 اجرا گرديد و آناليز داده‌ها به صورت آزﻣﺎيش فاكتوريل در ﻗﺎﻟﺐ طرح كرت‌هاي خرد شده در زمان انجام شد. گونه‌هاي نعناع (شامل نعناع آبي Mentha aquatica، نعناع پونه Mentha pulegium، نعناع سبز Mentha spicata، نعناع سيبMentha suaveolens  و نعناع فلفلي Mentha piperita) به‌عنوان فاكتور اصلي و برداشت (چين اول و چين دوم) به‌عنوان فاكتور فرعي در نظر گرفته شدند. نتايج نشان داد كه گونه‌هاي نعناع سيب و نعناع سبز بيش ترين نسبت برگ به ساقه را به ترتيب به ميزان 1.368 و 1.364 داشتند. بيش‎ترين سطح برگ، وزن تر و خشك برگ، وزن تر و خشك ساقه، وزن تر و خشك استولون، وزن تر و خشك اندام هوايي، وزن خشك كل بوته و محتواي نسبي آب مربوط به گونه نعناع آبي و پس از آن گونه نعناع فلفلي بود. علاوه بر اين گونه نعناع فلفلي بيش ترين وزن تر ريشه را دارا بود. بيش ترين ميزان كاروتنوئيد و كلروفيل در گونه نعناع فلفلي به دست آمد و بيش ترين ميزان فتوسنتز و دي اكسيدكربن زير روزنه نيز مربوط به گونه نعناع پونه بود. در اين آزمايش اغلب صفات مرتبط با عملكرد شامل سطح برگ، وزن تر و خشك برگ، وزن تر ريشه، وزن تر اندام هوايي، وزن خشك كل بوته، محتواي نسبي آب و فتوسنتز در چين دوم بالاتر بودند. با توجه به نتايج به دست آمده در مجموع گونه نعناع آبي نسبت به ديگر گونه‌ها از لحاظ اغلب صفات مورد مطالعه برتري نشان داد. در حالي‌كه گونه نعناع فلفلي نيز از رشد و عملكرد قابل توجهي برخوردار بود. بنابراين كشت گونه نعناع فلفلي جهت مصارف دارويي و كشت گونه نعناع آبي جهت مصرف تازه‌خوري در سيستم هواكشت مناسب است.