بررسي تبخير-تعرق، عملكرد، اجزاي عملكرد و برخي صفات فيزيولوژيك گلرنگ پاييزه تحت تنش‌هاي خشكي و شوري

تنش‌هاي خشكي و شوري از مهمترين چالش‌هاي موجود در بخش كشاورزي بخصوص در مناطق خشك و نيمه‌خشك هستند. در اين پژوهش به منظور بررسي اثر برهمكنش شوري و خشكي بر گياه گلرنگ (رقم گلدشت) آزمايشي بصورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار در گلخانه ايستگاه تحقيقات پسته شهرستان اردكان واقع در استان يزد در سال 1398 انجام گرفت. تيمارهاي آبياري شامل دورهاي 5 (I1)، 10 (I2) و 15 (I3) روز و سطوح شوري آب آبياري شامل 0.7 (S1)، 4 (S2)، 7 (S3) و 10 (S4) دسي‌زيمنس‌بر‌متر بودند. در پايان دوره رشد، صفاتي مانند عملكرد دانه، وزن هزاردانه، وزن خشك شاخساره، شاخص برداشت، بهره‌وري مصرف آب، سطح برگ، تبخير- تعرق، نشت يوني و شاخص كلروفيل گلرنگ اندازه‌گيري شدند. نتايج نشان داد كه اثرات اصلي سطوح مختلف شوري آب آبياري و دورهاي آبياري بر تمام صفات اندازه‌گيري شده معني‌دار بود. همچنين اثر متقابل شوري و دور آبياري بر روي تمامي صفات بجز سطح برگ و نشت يوني در سطح يك درصد معني‌دار بود. با افزايش شوري آب آبياري و طولاني شدن دور آبياري تمامي صفات بجز نشت يوني كاهش پيدا كردند. در بيشترين سطح شوري (S4) نسبت به تيمار شاهد (S1)، متوسط ميزان تبخير-تعرق در دوره اعمال تنش و عملكرد دانه به ترتيب 32 و 84.7 درصد كاهش يافت. دور آبياري 15 روز نيز نسبت به 5 روز باعث كاهش 38 و 86.4 درصدي به‌ترتيب در تبخير-تعرق در دوره اعمال تنش و عملكرد دانه شد. ضريب آب سهل‌الوصول براي عملكرد دانه گلرنگ 0.45 بدست آمد. حد آستانه شوري محلول خاك براي كاهش عملكرد دانه گلرنگ 3.4 دسي‌زيمنس بر متر و شيب كاهش عملكرد دانه به ازاي افزايش يك واحد شوري 5.8 درصد بدست آمد.