ارزيابي تأثير ساخت بند خاكي بر مهار فرسايش خندقي از ديدگاه آبخيزنشينان در آبخيز مزايجان استان فارس

اغلب طرح هاي آبخيزداري با هدف مهاركردن فرسايش خاك و سيلاب، و كاستن از پي‌آمدهاي مخرب ناشي از آن ها تهيه و اجرا مي شود. بنابراين ارزيابي تأثير آن ها يكي از ضروري ترين و مهم ترين پيش نيازهاي موفقيت است. در اين پژوهش تأثير ساخت بند خاكي بر مهار فرسايش خندقي از ديدگاه آبخيزنشينان در آبخيز مزايجان زرين دشت، در جنوب استان فارس ارزيابي شد. پرسش‌نامه يي با 32 پرسش از يك طيف 5 گزينه يي ليكرت تهيه، و در مصاحبه ي حضوري با 200 نفر از آبخيزنشينان پر كرده شد. پاسخ‌ها از ديدگاه ويژگي­ هاي جمعيت شناختي (جنسيت و شغل) با نرم­افزار SPSS (نسخه ي 16) تجزيه و تحليل شد. يافته هاي اين پژوهش نشان داد كه 38/3 % از زنان، 32/7 % از مردان، و 47/3 % از كشاورزان زمين‌دار باور داشتند كه ساخت بند خاكي باعث بهترشدن منطقه و بهبود شرايط زندگي شده‌است. 59/6 % از زنان، 60/8 % از مردان، و 69/1 % از كشاورزان زمين‌دار ارزيابي مثبتي از تأثير ساخت بند خاكي بر مهار فرسايش خندقي داشتند. بيش‌ترين درصد اندازه‌ي موافقت با انجام فعاليت‌هاي مشابه در منطقه در 59/5 % از زنان، 60/1 % از مردان، و 69/1 % از كشاورزان زمين‌دار بود. برپايه‌ي نگاه مثبت و تجربه ي ملموس آبخيزنشينان اين منطقه در اثرگزاري ساخت بند خاكي، پيشنهاد مي شود براي ترويج طرح هاي آبخيزداري، برنامه‌ريزي براي آن‌ها، اجراي آن‌ها، و بهره برداري و نگه‌داري از آن‌ها تلاش جدي شود.