پيشنهادي براي تغيير نظام حجيت در اصول فقه؛ حجت معرفتي يا احتياط عقلي

علم اصول بايد متكي به‌ نوعي نظام معرفتي باشد كه درصدد گوياكردن متن كتاب خدا، احاديث و ميزان دلالت آن‌‌هاست؛ علمي كه ابزار اجتهاد قرار گيرد و خروجي‌اش فتوا باشد. بخش عمدهٔ اين امر نيازمند ايجاد نگرش معرفتيِ صحيح در تعريف علم و يقين، حجت معرفت‌شناسي است. مسائل مطرح‌شده در علم اصول براي كشف و استنباط احكام الهي است؛ در هر دو صورت، خبردادن از جعل اين احكامِ واقعي يا اعتباري (خبر از نفس‌الامر احكام)، خود امري واقعي است و متصف به صدق و كذب مي‌شود. يكي از مسائل دشوار در معرفت‌شناسيِ گزاره‌هاي ديني، چگونگي صدق يا توجيه اين نوع گزاره‌‌هاست. در صورت كفايت يقين روان‌شناختي (قطع) براي حجت‌خواندنِ باوري در علم اصول، چگونه مي‌توان صدق اين گزاره‌‌ها را با امكان اينكه مصداق جهل مركب باشند، جمع كرد؟ در اين نوشتار با به‌كارگيري روش توصيفي‌تحليلي در پي پاسخ به اين سؤال و ارائهٔ راه‌حل‌هايي براي حل معضل صدق و توجيه در گزاره‌هاي اصولي هستيم.