شناسايي مؤلفه‌هاي آموزش تفكر فلسفي در «كتاب العلم» و «كتاب التفكر» از احياء علوم الدين غزالي

هدف اين پژوهش پرداختن به مسئله آموزش تفكر فلسفي و يافتن مؤلفه‌هاي آن در «كتاب العلم» و «كتاب التفكر» از احياء علوم الدين غزالي است. يافته‌هاي حاضر با روش توصيفي - تحليلي و بهره‌گيري از مطالعات كتابخانه‌اي، حاكي از اين است كه غزالي بر خلاف تصور رايج، تفكر فلسفي را كه برخاسته از روحيه كاوشگري و جستجو است و با مهارت‌هايي چون استدلال، تجزيه، تركيب و استنتاج آميخته است قبول دارد و در «كتاب العلم» و «كتاب التفكر»، شرايطي را براي تعليم و تعلّم برشمرده كه مي‌تواند به تقويت اين نوع تفكر بينجامد و براي كسب معارفي كه به طور مستقيم و مشاركتي حاصل مي‌شود بسيار كارآمد باشد. از طبقه‌بندي مجموعة شرايط ذكر شده، سه دسته مهارت‌هاي فكري و درون فردي، مهارت‌هاي بين فردي يا تعاملي و مهارت‌هاي كاوشگرانه، و چند مؤلفه اصلي «گفت‌وگو»، «تعامل»، «كندوكاو»، «روابط بين فردي»، «ارتباط مؤثر»، «همدلي»، «حمايتگري» و «خود اصلاحي»، براي آموزش تفكر فلسفي شناسايي شده‌اند. بازشناسي اين مؤلفه‌ها و قراردادن آن‌ها در كنار برنامه‌هاي نو طراحي‌شده آموزشي، ابعاد ناگفته و ناديده آراي انديشمندان مسلمان در خصوص تعليم‌وتربيت را براي طراحان برنامه‌هاي درسي نمودار مي‌كند و سبب مي‌شود ايشان بتوانند آن‌ها را در ساختار برنامه‌هاي درسي نوين جاي دهند.