مدل‌سازي عددي و تحليل روند وضعيت كمي آبخوان مهاباد

براي مديريت منابع آب زيرزميني نياز به شناخت و عملكرد آبخوان در شرايط طبيعي است. در اين راستا، بررسي روند و تغييرات تراز آب زيرزميني موجب ايجاد مديريتي پايدار از آن مي‌شود. به همين منظور در اين تحقيق از كد MODFLOW در نرم‌افزار GMS براي شبيه‌سازي آب زيرزميني آبخوان مهاباد براي دورة دو ساله از سال 1391 -1389 استفاده شد. مدل در دو حالت پايدار و ناپايدار اجرا شد و عملكرد آن با معيارهاي خطاي جذر ميانگين مربعات (RMSE)، ميانگين خطاي مطلق (MAE) و ضريب تبيين (R2)مورد ارزيابي قرار گرفت. در ادامه، براي تعيين روند تراز آب زيرزميني از روش‌هاي من–كندال و روش شيب سن در سطوح معني‌داري 90، 95، 99 و 99.9 درصد استفاده شد. نتايج نشان داد كه مقادير RMSE، MAE و R2 براي حالت ناپايدار به‌ترتيب 0.88 متر، 0.72 متر و 0.99 است. بر اساس آزمون من–كندال ايستگاه‌هاي حاجي خوش، گاپيس و گرگ‌تپه بيش‌ترين روند نزولي را داشتند. به‌طوري‌كه در اين ايستگاه‌ها روند نزولي بيش‌تر در سطح 0.99 درصد معني‌دار بوده است. مقادير آمارة Z من-كندال براي ايستگاه قم قلعه مثبت به‌دست آمد كه بيان‌گر روند صعودي تراز آب زيرزميني اين منطقه بود. آزمون شيب سن نيز نشان داد كه شيب نزولي سه ايستگاه حاجي خوش، گاپيس و گرگ‌تپه با شدت بيش‌تري به‌ترتيب با شيب 0.09-، 0.19- و 1- كاهش پيدا مي‌كند. نتايج اين تحقيق نشان مي‌دهد كه آبخوان مهاباد در وضعيت مطلوبي قرار ندارد و با افزايش برداشت و كاهش بارش‌ها به‌ويژه در سال‌هاي اخير وضعيت آن بدتر نيز خواهد شد.