تحليل تطبيقي سازوكار بارش‌هاي پاييز و زمستان جنوب‌غرب ايران

كاهش مداوم ذخاير آب زيرزميني در سرزمين ايران بر اهميت بارش‌هاي جوي مي‌افزايد. اين حساسيت در نيمه جنوبي ايران و به ويژه جنوب غربي كه منطقه‌اي انباشته از سدهاي بزرگ است، بيشتر است. در اين پژوهش نخست سازوكار بارش‌ها در دو فصل پاييز و زمستان در جنوب‌غرب ايران بررسي و مقايسه‌ شد. سپس شرايط همديد بادوام‌ترين و شديدترين بارش‌هاي رخ داده طي بازه‌ي آماري منتخب در سرزميني مورد پژوهش شناسايي شد. داده هاي روزانه بارندگي از 8 ايستگاه داده‌سنجي در بازه 30 ساله (1987 2016) در جنوب غرب ايران گردآوري شد. تفكيك بارش‌ها بر حسب دوام با استفاده از برنامه‌نويسي در محيط متلب؛ امكان انتخاب 40 نمونه بارش را فراهم كرد. طراحي الگوهاي همديد شار رطوبت، ارتفاع جو و موقعيت هسته‌هاي روباد نتايج زير را نشان داد: 1) منابع تامين‌كننده بارش‌هاي بادوام و فراگير در فصل پاييز، آب‌هاي گرم پيرامون ايران شامل درياي سرخ، خليج عدن، درياي عرب، خليج فارس و درياي عمان است. 2) خاستگاه جريانات مرطوب اين بارش‌ها از مناطق مركزي آفريقاي حاره‌اي است. 3) طي فصل زمستان اين منابع عموما به درياي سرخ و خليج عدن محدود شده‌اند. 4) همچنين تحليل الگوهاي موقعيت هسته‌هاي امگاي منفي در تراز 500 هكتوپاسكال گوياي شرايط التهاب و گراديان حرارتي شديد در ستون جو روي سرزمين‌هاي جنوب غربي ايران طي فصل پاييز نسبت به زمستان است.