مقايسه خصوصيات زايشي و فيزيكوشيميايي ميوه چهار رقم خرماي قصب، زاهدي، پيارم و مجول در استان كرمان

در سال‌هاي اخير سطح زير كشت ارقام برتر خرماي خشك و نيمه‌خشك، توسعه زيادي داشته است. برداشت، انبارداري و حمل‌ونقل با هزينه‌هاي كمتر، موجب رغبت كشاورزان به كشت و كار اين ارقام شده است. آزمايشي در قالب طرح  كامل تصادفي با چهار رقم (ارقام خرماي قصب، زاهدي، پيارم و مجول) در 3 تكرار به مدت 2 سال (1398-1396) در كلكسيون خرماي پژوهشكده خرما و ميوه‌هاي گرمسيري واقع در شهرستان نرماشير از استان كرمان انجام شد. در چهار رقم خرماي مورد مطالعه صفات مربوط به زمان باردهي و خصوصيات كمي و كيفي ميوه مورد مقايسه قرار گرفت. نتايج نشان داد رقم قصب نسبت به ارقام ديگر تعداد خوشه با خوشچه‌هاي بيشتري در سال توليد مي‌كند. اما ميوه‌نشيني (45.06 درصد) و ميزان ريزش ميوه (53.45 درصد) در اين رقم نسبت به ارقام ديگر بالاتر است. رقم زاهدي بيشترين ميوه‌نشيني (76.73 درصد)، كمترين ريزش ميوه (22.69 درصد) و پارتنوكارپي (0.47 درصد) را نشان داد. بيشترين عملكرد خوشه (5547.5 گرم)، وزن ميوه (13.77 گرم)، طول ميوه (4.27 سانتي‌متر)، قطر ميوه (2.22 سانتي‌متر)، حجم ميوه (12.74 سانتي‌متر مكعب) در خرماي رقم مجول ديده شد. كمترين وزن هسته (0.8 گرم)، طول هسته (2.1 سانتي‌متر)، قطر هسته (0.79 سانتي‌متر) مربوط به رقم زاهدي بود. بالاترين نسبت گوشت به هسته (11.86) و بيشترين درصد گوشت ميوه (92.21) در رقم مجول ديده شد. رقم مجول بيشترين (18.12 درصد) و رقم قصب كمترين ميزان رطوبت ميوه (10.96 درصد) را دارا بود. در رقم زاهدي بالاترين ميزان قند كل (85/ 76 درصد)، قند احياء (73.70 درصد) و مواد جامد محلول (77.85 درصد) به‌دست آمد. اين نتايج بيانگر آن است كه بين ارقام برتر خرماي خشك و نيمه‌خشك نيز به لحاظ صفات باردهي و مورفوفيزيولوژيك تفاوت‌هاي زيادي وجود دارد كه بسته به اهداف كشت در هر منطقه بايد كشت آن‌ها توسعه يابد.