مقايسه اثر بخشي درمان مبتني بر پذيرش و تعهد و درمان شناختي –رفتاري برمكان كنترل سلامت، باورهاي غير منطقي سلامت و پيروي از درمان در مردان و زنان مبتلا به ديابت II

هدف: هدف پژوهش حاضر مقايسه اثربخشي درمان مبتني بر پذيرش و تعهد و درمان شناختي –رفتاري بر مكان كنترل سلامت، باورهاي غير منطقي سلامت و پيروي از درمان در افراد مبتلا به ديابت II بود. روش پژوهش: اين پژوهش نيمه تجربي با طرح پيش آزمون، پس آزمون و پييگيري همراه با گروه‌هاي آزمايش و گواه بود. جامعه آماري در اين پژوهش مردان و زنان داراي تشخيص اختلال ديابت نوع II مراجعه كننده به درمانگاه امام حسين شهرستان ساري بود كه طي يك فراخوان عمومي (درمانگاه امام حسين واقع در ساري)، مردان و زناني حائز شرايط شركت در پژوهش به صورت در دسترس 45 نفر انتخاب و سپس به صورت تصادفي در سه گروه درمان شناختي –رفتاري (15 نفر)، درمان پذيرش و تعهد (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جايگزين شدند. گروه درمان شناختي رفتاري پروتكل درماني فري (2005) را در دوازده جلسه و گروه درمان پذيرش مبتني بر تعهد پروتكل هيز (2004) را در هشت جلسه دريافت كردند. هر سه گروه در سه مرحله پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري با پرسشنامه‌هاي باورهاي منطقي سلامت توسط كريستنسن و همكاران (1999)، چندوجهي كانون كنترل سلامت والستون و والستون (1982) و پرسشنامه پيروي از درمان مدانلو (1392) ارزيابي شدند. داده‌هاي جمع آوري شده با استفاده از واريانس اندازه‌هاي مكرر تحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه درمان شناختي-رفتاري و درمان پذيرش و تعهد به شيوه گروهي بر باورهاي غيرمنطقي سلامت (0/043=P و 3/497=F)، كنترل بيروني (0/022=P و 4/342=F)، كنترل دروني (0/023=P و 5/236=F) و پيروي از درمان (0/001=P و 12/606=F) در مرحله پس آزمون تاثير دارد و اين تاثير در مرحله پيگيري پايدار گزارش شد. نتيجه‌گيري: هر دو روش درماني مي‌توانند باورهاي غيرمنطقي سلامت، كنترل دروني و بيروني و پيروي از درمان را بهبود بخشند؛ اما درمان پذيرش و تعهد داراي تأثير بيشتري بر متغيرهاي پژوهش بود.