بهينه‌سازي استخراج تركيبات زيست‌فعال از اندام هوايي پروانش به كمك مايكروويو

در اين مطالعه استخراج تركيبات زيست‌فعال از اندام هوايي پروانش با كمك مايكروويو بر اساس روش‌شناسي سطح-پاسخ و طرح باكس-بنكن بررسي و بهينه‌يابي شد. قدرت مايكروويو (100-300 وات)، نسبت نمونه به حلال (1:20-1:40 وزني/حجمي) و ﻣﺪت زﻣﺎن تابش مايكروويو (9-14 دقيقه) متغيّرهاي مستقل مورد بررسي در اين مطالعه بودند. بهينه‌يابي با استفاده از تكنيك عددي و با هدف به حداكثر رساندن عملكرد كمي استخراج و ميزان تركيبات فنولي كل صورت پذيرفت. بر اساس نتايج به دست آمده اثر كليه متغيرهاي مستقل مورد مطالعه بر پاسخ‌ها (عملكرد كمي استخراج و ميزان تركيبات فنولي كل) معني‌دار بود (0.05 p). شرايط بهينه استخراج به كمك امواج مايكروويو با قدرت مايكروويو 250 وات، مدت زمان تابش مايكروويو 11 دقيقه و نسبت نمونه به حلال 1:33 وزني/حجمي به دست آمد. تحت شرايط بهينه ميزان عملكرد كمّي استخراج و ميزان تركيبات فنولي كل به ترتيب 18.21 درصد و 118.40 ميلي‌گرم معادل گاليك ‎اسيد بر گرم بود. از روش سنتي سوكسله جهت بررسي كارايي فناوري استخراج به كمك امواج مايكروويو استفاده شد. روش سنتي از لحاظ كمي عملكردي بهتر (0.19±29.68 درصد) اما از لحاظ كيفي (ميزان تركيبات فنولي كل (0.18±16.19 ميلي‌گرم معادل گاليك اسيد بر گرم) و ﻣﯿﺰان ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ مهار راديكال‌هاي آزاد DPPH (0.14±10.17 درصد) و HO (0.17±8.34 درصد)) عملكردي كمتر از روش استخراج به كمك مايكروويو داشت. نتايج به دست آمده حاكي از آن است كه با استفاده از روش استخراج به كمك مايكروويو مي‌توان به تركيبات زيست‌فعال فنولي بيشتر و با فعاليت آنتي اكسيداني مطلوب در مدت زمان كوتاه‌تر و با مصرف انرژي كمتر دست يافت.