مديريت تلفيقي شب‌پرۀ مينوز گوجه‌فرنگي،Tuta absoluta در گلخانه‏ ها و مزارع گوجه‏ فرنگي

شب‌پرۀ مينوزگوجه‌فرنگي، (Meyrick)  Tuta absolutaيكي از آفات بسيار مهم و كليدي گياهان تيرۀ بادمجانيان (Solanaceae) است. لارو آفت از همۀ اندام‌هاي هوايي گياه ميزبان از جمله برگ، ساقه و ميوه تغذيه مي‏كند و در صورت عدم مهار جمعيت آفت، مي‌تواند به نابودي كامل محصول منجر شود. از نظر كشاورزان اصلي‌ترين شيوۀ مهار آفات قرنطينه، به‌ويژه در سال‌هاي اوليۀ ورود آن به مناطق جديد، استفاده از آفت‌كش‌هاي شيميايي است. اما باقي‌مانده آفت‌كش‌ها و اثرات سوء آن‌ها بر محيط ‏زيست، تهديد جدي براي سلامت مصرف‌كنندگان است. استفاده از روش‌هاي كنترل غيرشيميايي از جمله بكارگيري مهارگرهاي زيستي، از راهكار‌هاي موثر براي كاهش جمعيت آفات و توليد سبزي و صيفي‌ با كيفيت محسوب مي‌شود. طي چند دهۀ گذشته، مطالعات گسترده‏اي روي كاربرد دشمنان طبيعي آفات صورت گرفته است. در اين نوشتار، به مرور پژوهش‏ هايي در مورد زيست‌شناسي شب‌پره مينوز گوجه‌فرنگي در شرايط گلخانه‏ها و مزارع و راهبردهاي زراعي، بيوشيميايي، زيستي و شيميايي در قالب برنامۀ مديريت تلفيقي اين آفت پرداخته شده و نتايج كاربرد عوامل مهارگر زيستي مانند پارازيتوئيدها، شكارگرها، نماتدها، قارچ‌ها و ساير عوامل ميكروبي مورد بحث قرار گرفته است. در مجموع مي‏توان بيان داشت كه حفاظت از دشمنان طبيعي و يا رهاسازي پارازيتوئيدها، شكارگرها و بكارگيري باكتري باسيلوس تورنژينسيس (Bt) به‌صورت انفرادي يا توام و در تلفيق با ساير ابزارها و روش‌ها، زمينه اجراي مديريت تلفيقي T. absoluta را در مزارع و گلخانه‌هاي گوجه‌فرنگي كشور فراهم خواهد نمود.