اثربخشي زيستي سودومونادهاي فلورسنت محيط ريشه گندم در برابر پوسيدگي معمولي ريشه و طوقه گندم ناشي از Bipolaris sorokiniana (Sacc.) Shoemaker

سودومونادهاي فلورسنت با توليد سيدرفور و متابوليت‌هاي بازدارنده، بيمارگرهاي گياهي را مهار كرده و با توليد هورمون‌هاي گياهي، برخي آنزيم‌ها و انحلال عناصر معدني رشد گياه را افزايش مي‌دهند. در اين مطالعه، 10 جدايه سودوموناد فلورسنت از محيط ريشه گندم ارقام زاگرس و چمران (دزفول) و ارقام كوهدشت و زاگرس (پارس‌آباد) در اوايل ارديبشهت ماه سال 1396 و اوايل خرداد ماه1397 با كشت و خالص‌سازي بر روي محيط كشت كينگ ب و نيز براساس توليد رنگدانه فلورسانس سبز و زرد در زير نور UV با طول موج 365 نانومتر جداسازي و از نظر برخي ويژگي‌هاي متابوليكي مانند انحلال فسفات معدني، توليد IAA، سيدروفور، ACCدآميناز، سيانيد هيدروژن و پروتئاز و نيز مهار بيماري پوسيدگي معمولي ريشه و طوقه گندم ناشي از B. sorokiniana و افزايش ارتفاع و زيست‌توده قسمت‌هاي هوايي و ريشه گندم در قالب طرح كامل تصادفي (RCD) با سه تكرار براي هر تيمار ارزيابي شدند. جدايه 105UTP با 62/5 و70 درصد به‌ترتيب در آزمون‌هاي كشت متقابل و توليد متابوليت‌هاي فرّار بيشترين ميزان بازدارندگي از رشد بيمارگر را نشان داد. در گلخانه، شدت بيماري 85/3 درصد برآورد شد و جدايه‌هاي 104UTP و 105UTP به‌ترتيب با 64/5 و 62/3 درصد، بيشترين ميزان كاهش بيماري را نشان دادند. همچنين، جدايه‌هاي 105UTP و 104UTP به‌ترتيب موثرترين جدايه‌ها در افزايش فاكتورهاي رشد ريشه و قسمت‌هاي هوايي گندم بودند. اين جدايه‌ها به‌واسطه دارا بودن خاصيت متابوليكي مطلوب، از نظر مهار بيماري و افزايش رشد گياه براي استفاده در كشاورزي كارآمد هستند.