سياق محاوره‌اي – گفتاري مقالات شمس و نام‌آواهاي زبان

تكنيك‌هاي زباني كه در مقالات شمس مورد توجّه قرار گرفته است، به‌‌نحو شايسته‌اي در بيان مفاهيم عارفانه به مخاطب كمك مي‌نمايد. مقالات به‌عنوان تنها اثر باقي مانده از شمس اهمّيت ويژه‌اي در تاريخ ادبيات دارد؛ امّا كمتر مورد توجّه قرار گرفته است. مهم‌ترين علّت اين امر را شايد بتوان در ژانر گفتماني خاص اين كتاب دانست. آنچه در مقالات در نگاه نخست جلب توجّه مي‌كند، سبك خاص نوشتاري آن است كه به‌‌صورت يادداشت‌هاي گفتاري نوشته شده‌اند، گويي يادداشت‌هاي شخصي‌اي است كه هيچ‌گاه حالت گفتاري خود را از دست نداده و در واقع به نوشته تبديل نشده است. شفاهي بودن گفتمان مقالات در جاي‌جاي اين كتاب به وضوح قابل مشاهده است و همين امر سبب ويژگي‌هاي زباني خاصّي در اين كتاب شده است. زبان به‌‌كار رفته در مقالات شمس، زباني خاص و تا حدي متفاوت از زبان متون دورۀ پيش از خود و البته دوره‌هاي بعدي است. مقالات شمس براي خود سبك و سياقي ويژه دارد از جمله استفاده از نام‌آوا كه مي‌توان با تحليل و بررسي، ويژگي‌هاي زباني آن را بهتر نشان داد. نام‌آواها (onomatopoein)يكي از خصوصيات زبان گفتار است كه مي‌تواند به‌سهولت موقعيت‌هاي طبيعي را به‌شكلي واقعي در زبان بازنمايي كند. پژوهش حاضر كه به‌شيوۀ توصيفي تحليلي و روش كتابخانه‌اي با هدف معرفي نوعي از نوشتار در مقالات شمس نگاشته شده است، نشان مي‌دهد كه شمس از ويژگي‌هاي آوايي زبان در اين اثر در جهت تبيين اغراض محاوره‌اي گوينده به‌خوبي استفاده كرده است.