مطالعه‌ تطبيقي مناطق ويژه‌ حفاظتي در قوانين جنگل‌ها و مراتع ايران، فرانسه و آفريقاي ‌جنوبي

مناطق ويژه‌ حفاظتي، عرصه‌هايي از اكوسيستم‌هاي ارزشمند طبيعي هستند كه از طريق سازمان‌هاي مربوطه مديريت مي‌‌شوند. پيشنهاد اين مناطق در كنار مناطق حفاظتي سازمان حفاظت محيط‌زيست باعث تقويت وجه حفاظتي از اكوسيستم‌ها و تنوع‌زيستي مي‌‌گردد. جايگاه چنين موضوعاتي در قوانين جنگل‌ها و مراتع كشور ايران اغلب قديمي و مبهم و نيازمند به‌روزرساني است. در اين راستا با استفاده از حقوق تطبيقي مي‌توان نقاط ضعف و قوت حقوق داخلي را بررسي كرد و اصلاحات مورد نياز را پيشنهاد نمود. پژوهش حاضر به مطالعه تطبيقي قوانين جنگل و مرتع كشورهاي ايران، فرانسه و آفريقاي ‌جنوبي در مورد اختصاص مناطقي با رژيم مديريتي و حفاظتي خاص، در خارج از عرصه‌‌هاي پيش‌بيني شده در قوانين محيط‌زيست مي‌پردازد. اين پژوهش در پنج گام حقوق تطبيقي شامل: 1) انتخاب موضوع و تعيين حيطه‌ تحقيق، 2) توصيف، 3) مقايسه، 4) تبيين و 5) ارزيابي و ارائه پيشنهادات، انجام شده است. نتايج نشان داد مناطق ويژه‌ حفاظتي جنگلي و مرتعي عرصه‌هاي طبيعي هستند كه جنگلبانان در آن جا ملاحظات حفاظتي خاصي را در ارتباط با 1) ذخاير طبيعي و زيستي، 2) ميراث طبيعي و تنوع‌زيستي و 3) اكوسيستم‌هاي حساس و شكننده مورد توجه قرار مي‌دهند. نتايج نشان داد آفريقاي‌جنوبي با اعطاي اختيارات ويژه به وزير در خصوص ايجاد مناطق ويژه‌ حفاظتي براي ذخاير طبيعي، در نظر گرفتن پيشنهادات و اعتراضات، بهره‌گيري از توصيه‌هاي علمي در تعيين حداقل مساحت مورد نياز اين مناطق و لحاظ كردن شاخص‌ها، معيارها و استانداردهاي ضروري پيشرفته‌ترين قوانين را دارد. در پايان پيشنهادهاي قانوني لازم به ‌منظور ايجاد اين مناطق در عرصه‌هاي تحت مديريت سازمان منابع طبيعي و آبخيزداري كشور ارائه شده است.