نقش پيامبران در قالي رهبران جهان، بافته‌شده در كارخانۀ ميلاني كرمان در دورۀ قاجار

قاليچه‌‌هاي مشاهير در دورۀ قاجار، ازجمله آثار شاخص در اين زمان هستند. از اين نوع قاليچه، نمونه‌‌هاي متعددي بافته شده است و در هر نمونه، جايگاه و تعداد برخي انسان‌ها، ازجمله پيامبران كه در رديف نخست قرار دارند، تغيير مي‌‌كند. لذا با توجه به آن‌كه حضور و نقش انسان در آثار هنري در هر دورۀ تاريخي، بيانگر انديشه و تفكرات آن دوره است، جانشيني و هم‌نشيني انسان‌ها در اين قاليچه‌‌ها از اهميت ويژه‌‌اي برخوردار مي‌‌گردد. هدف اين پژوهش، با لحاظ‌نمودن مطالعۀ نقش پيامبران در قالي بافت كارخانۀ ميلاني كرمان، تبيين حضور پيامبران در ميان رهبران جهان است. لذا اين پژوهش به‌دنبال پاسخ به اين سوال است كه نقش پيامبران اديان توحيدي در ميان پادشاهان و فرمانروايان جهان چيست؟ و با توجه به تركيب‌‌بندي تصوير، پيامبران از چه جايگاهي در ميان بزرگان جهان برخوردار هستند؟ در راستاي پاسخ‌گويي به پرسش‌ها، اطلاعات كتابخانه‌اي به روش‌ توصيفي- تحليلي مورد بررسي قرار گرفته‌اند. نتايج تحقيق بيانگر آن است كه به دليل قرارگيري پيامبران در رديف نخست در زير سنتوري و با توجه به پوشش آن‌ها در قياس با ديگر پيكره‌‌ها، پيامبران اديان توحيدي با تأكيد بر حضرت عيسي(ع)، از جايگاه والاتري برخوردار بوده‌اند. هم‌چنين به‌‌نظر مي‌‌رسد طراح قاليچه، هم‌نشيني سه دين اسلام، مسيحيت و يهوديت و وحدت آن‌ها براي نظم جهان را ضروري دانسته است. طراح يا بافنده در قياس با علم، ثروت و قدرت، دين را در رديف نخست قرار داده است. اين دين با هم‌نشيني مسالمت‌آميز اديان توحيدي معنا پيدا مي‌‌كند كه دوزبانه‌بودن فرش نيز در رسيدن به اين هدف كمك كرده است.