تعيين بهترين برنامه آبياري با هدف حداكثر بهره‌وري در شبكه‌هاي آبياري و زهكشي (مطالعه موردي: شبكه آبياري قزوين)

در اين مطالعه مدلي تدوين شد تا برنامه آبياري بهينه را به‌گونه‌اي براي دشت قزوين تعيين كند كه بهره‌وري اقتصادي با حجم آب در دسترس و سطح زير كشت معين، حداكثر شود. براي تعيين عملكرد محصولات در برنامه هاي مختلف آبياري، از مدل رشد گياهي AquaCrop استفاده شد. مدل رشد گياهي به محيط برنامه‌نويسي متلب متصل شد. براي تعيين برنامه آبياري بهينه از الگوريتم بهينه سازي مورچگان استفاده شد. محصولات، حجم آب‌هاي مختلف، عمق آب آبياري و دور آبياري به‌عنوان گزينه هاي تصميم لحاظ شدند. نهايتاً پس از تعيين بهترين پارامترهاي ACO، بهترين برنامه آبياري با در نظر گرفتن پنج سناريوي مختلف از نظر عمق و دور آبياري و اولويت كشت محصولات تعيين شد. براي اين كه برنامه آبياري قابل‌تعميم در شرايط كم‌آبي نيز باشد، كم‌آبياري از ۵ درصد تا ۳۵ درصد در مراحل مختلف رشد در نظر گرفته شد. اگر براي كليه محصولات دور و عمق آب يكساني (سناريوي دور آبياري ثابت و عمق آبياري ثابت) با هدف حداكثر بهره‌وري اقتصاد مد نظر باشد، بهترين برنامه آبياري دور ۹ روز با عمق ۸۶ ميلي‌متر است و اگر هدف حداكثر بهره‌وري آب باشد بهترين برنامه آبياري دور ۸ روز با عمق ۷۸ ميلي‌متر است. در مجموع بين همه سناريوها بهترين برنامه آبياري با هدف حداكثر بهره وري اقتصادي، مربوط به سناريوي دوم با دور آبياري متغير ۷ و ۸ روزه بود و عمق آب بهينه براي محصولات پاييزه ۴۰ و ۵۲ ميلي متر و براي محصولات بهاره ۸۴ ميلي متر به‌دست آمد. هم‌چنين، اولويت كشت به‌ترتيب گوجه‌فرنگي، سيب‌زميني، ذرت علوفه، لوبيا، گندم، جو، كلزا، ذرت دانه اي و چغندرقند تعيين شد. در صورت كاهش حجم آب در دسترس، بهترين برنامه كم‌آبياري براي محصولات به‌گونه‌اي كه حداكثر بهره وري اقتصادي ايجاد شود، تعيين شد.