تأثير طرح پخش سيلاب بر روستاييان حاشيه طرح آبخوان (مطالعه موردي: ايستگاه پخش سيلاب اهرم بوشهر)

تحقيق حاضر با هدف ارزيابي اثرات طرح پخش سيلاب از ديدگاه روستاييان ساكن در حاشيه طرح انجام شد. طرح پخش سيلاب بر آبخوان از سال 1374 در سطح 1259 هكتار از اراضي شهرستان تنگستان در استان بوشهر در قالب ايستگاه تحقيقاتي، آموزشي ترويجي كوثر 3 به اجرا در آمده است. جامعه آماري تحقيق شامل خانوار روستاهاي حاشيه طرح پخش سيلاب بر آبخوان اهرم بوشه به تعداد 1600 خانوار شد. متغير وابسته طرح عبارت است از اثرات طرح آبخوان از ديد ساكنان روستاهاي واقع در حاشيه طرح كه شامل اثرات طرح در زمينه اجتماعي، اقتصادي، خدمات عمومي و خصوصيات هيدرولوژي است. شاخص‌هاي فوق در پرسش‌نامه به زيرشاخص‌ها تقسيم شد. به‌منظور اولويت‏بندي شاخص‏ها و زيرشاخص‏هاي مؤثر از ديدگاه ذينفعان (روستائيان حاشيه طرح) از پرسش‌نامه از نوع متغيرهاي ترتيبي كيفي و منطبق با طيف ليكرت با 28 گويه به‌عنوان ابزار اندازه‏گيري استفاده و پس از سنجش روايي و پايايي پرسش‌نامه از ساكنان حوضه نظرسنجي به‌عمل آمد. به‌منظور رتبه‏بندي شاخص‏ها و زيرشاخص‏هاي مؤثر، از آزمون فريدمن براي تجزيه واريانس دوطرفه از طريق رتبه‏بندي و نيز مقايسه ميانگين رتبه‏بندي گروه‏هاي مختلف استفاده شد. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه شاخص‌ خصوصيات هيدرولوژي بيش‌ترين تأثير را از اجراي طرح آبخوان داشته و جنبه­هاي اقتصادي اجراي پروژه پخش سيلاب بر آبخوان در جايگاه دوم قرار دارد. اجراي پخش سيلاب كم‌ترين اثر را در زمينه اجتماعي در زندگي روستائيان حاشيه طرح داشته است. هم‌چنين از منظر جوامع محلي، زيرشاخص كاهش خسارت‌هاي سيل به اراضي و باغات روستا داراي بيش‌ترين اهميت و زيرشاخص بروز اختلافات و درگيري بين روستائيان منطقه داراي كم‌ترين اثر در طرح پخش سيلاب بر آبخوان اهرم بوشهر هستند.