برآورد احتمالاتي خطر زمين‌لرزه براي 8 شهر پرجمعيت ايران

در اين مقاله، براي هشت شهر اهواز، اصفهان، كرج، مشهد، قم، شيراز، تبريز و تهران با جمعيت بيش از يك‌ميليون نفر، برآورد احتمالاتي خطر زمين‌لرزه انجام شده است. ابتدا با بهره‌گيري از برنامه رايانه‌اي در محيط نرم‌افزار متلب تدوين شده و استفاده از كاتالوگ زمين‌لرزه‌هاي تاريخي و دستگاهي تا انتهاي سال 2018 در شعاع 300 كيلومتري هريك از شهرها، پارامترهاي لرزه‌خيزي مربوط به هركدام تعيين شده است. از درخت منطقي براي استفاده از 5 رابطه تضعيف جهاني و منطقه‌اي بور و همكاران (2014)، ادريس (2014)، كيل و همكاران (2015) و فرج‌پور و همكاران (2019) با وزن برابر استفاده شده و منحني‌هاي خطر براي بيشينه شتاب جنبش زمين و شتاب در پريودهاي 0.1، 0.2 و 1 ثانيه و شتاب طيفي هموار خطر زمين‌لرزه بر روي سنگ‌بستر (با سرعت موج برشي 760 متر بر ثانيه) در دوره‌‌هاي بازگشت 50 و 475 و 2475 سال براي هر شهر به‌دست آمده است. نتايج به‌دست‌آمده نشان مي‌دهد كه بيشترين خطر مربوط به شهرهاي شيراز و تبريز و كمترين خطر مربوط به شهر اصفهان است. بيشينه شتاب جنبش زمين در دوره‌‌هاي بازگشت 50 و 475 سال براي هردو شهر به‌ترتيب، 77cm/s^2 و 203cm/s^2 و در دوره بازگشت 2475 سال براي شهر تبريز برابر 535cm/s^2 برآورد شده و بيشينه شتاب جنبش زمين براي شهر اصفهان در شرايط ساختگاهي سنگ‌بستر براي دوره‌‌هاي بازگشت 50، 475 و 2475 سال به‌ترتيب 29cm/s^2 ، 77cm/s^2 و 125cm/s^2 برآورد شده است. نتايج اين مطالعه با نتايج كارهاي سلحشور و همكاران (2018)، شهبازي و منصوري (2019) و موسوي‌بفروئي و همكاران (1393) مقايسه شده است. از مقايسه اين نتايج به‌نظر مي‌رسد راهكار مورد استفاده در برآورد خطر، بيشترين تأثير را در مقادير شتاب برآورد شده دارد.