بررسي تطبيقي سايه نويسي در حقوق كيفري ايران و ايالات متحده آمريكا

سايه‌نويسي كه به زبان ساده، نوشتن براي و به نام ديگري است، در سالهاي اخير، به واسطه ظهور فناوري‌هاي نوين شدت و گسترش بيشتري در نظام‌هاي آموزشي يافته است. در پاسخ به اين پديده قانون گذاران ايران و ايالات متحده آمريكا تلاش كردند با جرم‌انگاري اين پديده و پيش‌بيني ضمانت اجراي كيفري به مقابله با آن بپردازند. قانون‌گذار ايران در قانون پيشگيري و مقابله با تقلب در تهيه آثار علمي هر دو طرف فرايند سايه‌نويسي يعني سايه‌نويسان (ارائه دهندگان خدمات سايه نويسي) و استفاده كنندگان از سايه‌نويسي(مشتريان) را مورد توجه قرار داده است. با اين وجود سياست كيفري در قبال اين دو دسته يكسان نبوده و به دو گونه متفاوت با آن‌ها برخورد شده است. در حالي‌كه قانون‌گذار براي ارائه‌دهندگان قائل به ضمانت اجراي كيفري شده براي استفاده كنندگان ضمانت اجراي خفيف‌تر و از نوع انضباطي از قبيل ملغي‌الاثر نمودن مدرك تحصيلي، پايه، مرتبه و... پيش‌بيني كرده است. در ايالات متحده آمريكا نيز هفده ايالت سايه‌نويسي را جرم انگاري كرده‌اند. اين ايالت‌ها فقط به مجازات عرضه‌كنندگان خدمات سايه‌نويسي پرداخته‌اند. بدين‌سان نسبت به استفاده كنندگان از اين خدمات مجازات‌هاي انتظامي دانشگاه‌ها اعمال مي‌شود.