فلسفه دين جهاني و رويكرد وجودي

مطالعه و بررسي «دين» و تبيين چيستي و تأمل در ويژگي‌هاي آن، از مهم‏ترين مباحثِ مطرح در فلسفه دين است. نوع ارتباط اديان با يكديگر و آينده فلسفه دين، همواره به مثابه دو موضوع چالش‌برانگيز در ذيلِ اين مبحث لحاظ شده‌اند. گذشته از «الهيات جهاني» كه در مغرب‌زمين با هدف برقراري گفت‌وگوي بيناديني شكل گرفت و به موضوع ارتباط اديان با يكديگر ناظر است، اخيراً ايده‌اي با عنوان «فلسفه دين جهاني» به طور جدي مطرح شده است كه با موضوع آينده فلسفه دين مرتبط است. نوشتار حاضر درصدد است ضمن طرح ايده فلسفه دين جهاني -در تقابل با ايده «پايان فلسفه دين»- مفهوم و برداشت از وصف «جهاني» را روشن سازد تا از اين رهگذر بتوان در باب فلسفه دين جهاني دقيق‌تر سخن گفت. در اين راستا سه مسئله اصلي: 1. چيستي يا ماهيت فلسفه دين جهاني؛ 2. امكان فلسفه دين جهاني؛ 3. تحقق فلسفه دين جهاني و شرايط تحقق آن بررسي خواهند شد و در ادامه، راهكارهايي به منظور ارتقاي مباحث فلسفه دين به سطح جهاني پيشنهاد مي‌شوند و «رويكرد وجودي به دين» به مثابه يكي از اين راهكارها معرفي مي‌گردد. به نظر مي‌رسد فلسفه دين وجودي -همانند فلسفه دين جهاني- مي‌تواند از پايان فلسفه دين جلوگيري كند.