طرح‌واره هاي تصوري در «الكتاب» سيبويه و بازنمود آن در ترجمه فارسي (مطالعه موردي باب هاي اشتغال)

پژوهش حاضر در چهارچوب معني‌شناسي شناختي به موضوع طرح‌واره هاي تصوري در كتاب سيبويه به عنوان يك متن دستوري و نحوه انعكاس آن در ترجمه فارسي پرداخته است. هدف از اين پژوهش تبيين ساخت هاي مفهومي به عنوان زيرساخت الگوهاي زباني به منظور دستيابي به بن‌مايه هاي فكري نويسنده و فهم آسان‌تر الكتاب و در پي آن ارائه ترجمه دقيق است. روش اتخاذ شده توصيفي - تحليلي، مبتني بر استقراء ناقص و با تكيه بر مدل طرح‌واره اي ايوانز و گرين است. نمونه‌گيري از 11 باب (8666 كلمه) الكتاب انجام شده است كه به موضوع اشتغال مي پردازد. طرح‌واره هاي نيرو، مهارشدگي، فضا و جابه‌جايي به ترتيب بيشترين بسامد را داشتند. در ترجمه نيز نظر به ويژگي هاي سبك ساز سيبويه، دو راهكار تصريح و ترجمه اصطلاحي منجر به حذف يا جايگزيني طرح‌واره هاي فضا، جابه‌جايي و مهارشدگي در موارد قابل توجهي شده است، اما طرح‌واره هاي نيرو با ساختار زباني مشابه در زبان مقصد بازنمود يافته اند.