تبيين ضرورت و چرايي توكل به خداوند متعال بر مبناي تحليل محتواي آيات قرآن كريم

خداوند متعال در قرآن كريم به صورت امر ارشادي، بندگانش را به توكل بر خود امر كرده و در موارد متعددي به طور مستقيم و يا ضمني، به بيان صفات و اسماء مباركه خويش در ذيل آيات متضمن مفهوم توكل پرداخته است تا به اين روش، مٶمنان را به توكل بر ذات پاكش مجاب سازد. از آنجا كه مفهوم توكل، يكي از واژگان داراي ابهام در نظام معارف اسلامي بوده است، لذا ضروري به نظر رسيد كه در پژوهشي مستقل به تبيين ضرورت اين امر از منظر آيات قرآن كريم پرداخته شود و بدون هيچ پيش‌فرض مفهومي و دسته‌بنديِ از پيش تعيين‌شده، به تحليل آيات قرآن كريم در اين زمينه پرداخته شود. به همين منظور در اين پژوهش تلاش شده با استفاده از روش «تحليل محتوا» به مثابه يكي از روش‌هاي تحقيق ميان‌رشته‌اي متن‌محور، به تحليل آيات قرآني متضمن اسماء و صفات الهي براي كشف ضرورت توكل پرداخته شود و ضرورت مسئله توكل با توجه به ماهيت اسمايي كه در آيات توكل بدان‌ها اشاره شده، تحليل و تبيين گردد. تحليل محتواي آيات قرآنيِ مستخرج به عنوان جامعه آماري نشان مي‌دهد كه صفات الهيِ بيان‌شده در قرآن كريم، بيانگر آن است كه خداوند مسلط بر كل هستي، آگاه به تمام مخلوقات، مهربان به بندگان، مبدأ و مقصد هستي، ياريگر مخلوقات و جزادهنده بندگان است و اين صفات، مهم‌ترين عامل براي درك ضرورت توكل بر خداوند است كه توجه به آن‌ها مي‌تواند ما را با مفهوم توكل حقيقي به خداوند متعال آشنا كند.