تأملي بر چالش‌هاي اخلاقي تروريسم زيستي

زمينه و هدف: مسأله تروريسم زيستي تاكنون از ابعاد متعددي مورد توجه محققان علوم مختلف، قرار گرفته است. يكي از اين ابعاد، جنبه هاي اخلاقي آن است كه برخي دولت‌ها نيز به آن توجه نموده‌اند، به طوري كه در كنفرانس‌هاي بازنگري كنوانسيون منع سلاح‌هاي بيولوژيك، همواره بر ايجاد ضمانت اجراهاي اخلاقي، تأكيد شده است. به همين جهت در مباحث مربوط به تروريسم زيستي، دانستن اين موضوع كه اخلاق به مقوله تروريسم زيستي چگونه مي‌نگرد، بااهميت محسوب مي‌گردد. بر اين اساس، مقاله كنوني به بررسي چالش‌هاي تروريسم زيستي از منظر اخلاقي، پرداخته است.مواد و روش‌ها: اين مطالعه با روش توصيفي- تحليلي و با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و ساير منابع در دسترس، به چالش‌هاي اخلاقي تروريسم زيستي، پرداخته است. رويكرد روش‌شناختي پژوهش حاضر هم مبتني بر توصيف وضعيت موجود و نقد و تحليل برخي ديدگاه‌هاي ارائه شده است.ملاحظات اخلاقي: در تمامي مراحل نگارش مقاله، صداقت و امانتداري رعايت شده است و تمام مطالب برگرفته از آثار علمي ديگر، همراه با ارجاع دقيق به منابع مي‌باشد.يافته‌ها: يافته‌هاي اين مقاله، بيانگر آن است: تروريسم زيستي با چالش‌هاي اخلاقي متعددي مواجه است كه مهم‌ترين آن‌ها عبارتند از: 1ـ تحقيقات داراي كاربرد دوگانه‌اي كه احتمال سوءاستفاده از آن‌ها وجود دارد؛ 2ـ چارچوب و محدوده دفاع زيستي در مصاف با حقوق و آزادي‌هاي عمومي شهروندان؛ 3ـ توجه به سلامت ارائه‌دهندگان خدمات مراقبتي و درماني در مقابله با حملات تروريسم زيستي.نتيجه‌گيري: قواعد رفتاري و كدهاي اخلاقي مي‌تواند به عنوان راهنماي محققان و نيز سازوكار مكمل قواعد حقوقي در زمينه تروريسم زيستي باشد و در پيشگيري از اين پديده به عنوان جزئي از سياست جنايي سازمان ملل متحد و دولت‌ها، مؤثر واقع گردد. به همين جهت پيشنهاد مي‌شود در ايران، نسبت به تدوين قواعد رفتاري و كدهاي اخلاقي جامع و خاص در هر زمينه از علوم پزشكي از سوي كارشناسان نهادهاي مرتبط، اقدام شود و سازوكارهاي مناسب براي اجراي آن‌ها تمهيد گردد.