بازسازي فرايند زايمان و مامايي سنتي: پژوهشي كيفي در شهرستان سردشت

پژوهش حاضر به موضوع فرايند زايمان و تولد نوزاد در اجتماعات سنتي، قبل از ورود پزشكي و بهداشت مدرن، مي‏پردازد و سعي در بررسي نقش ماماهاي محلي در اين فرايند دارد. با بهره‏گيري از روش اتنوگرافي و با مراجعه به زنان ماما و ساير افراد مطلع از جمله زنان سالمند، روايتي از فرايند زايمان ارائه مي‏شود. با 46 نفر مصاحبه‏هاي عميقي انجام گرفت، يافته‏هاي مصاحبه‏اي حول سه مرحلۀ پيشازايمان، حين زايمان و بعد از زايمان تم‏بندي شدند. زايمان‏هاي سنتي در محيطي خانگي، با حداقل امكانات بهداشتي و البته با ابزارهاي بسيار ساده و دم‏دستي انجام مي‏گرفتند. ماماها در دورۀ پيشازايمان توصيه‏هاي رفتاري و تغذيه‏اي و در موارد متعدد معالجه‏اي به زنان باردار ارائه مي‏كردند. در جريان زايمان، در صورت دشواري زايمان، راهكارهاي كاملاً تجربيِ بومي و نيز راهكارهايي اعتقادي اتخاذ مي‏شد. شرايط خاص محيطي و زيستي و فرهنگي در مواردي باعث مرگ‌ومير مادران يا جنين مي‏شد. يافته‏ها مي‏توانند علل ناشناختۀ مرگ‌ومير مادران يا جنين را در گذشته نشان دهند. در مرحلۀ پس از زايمان مراقبت‏هاي مؤثر ماما از زائو، بر سلامتي مادر و فرزند بسيار مؤثر بوده است. تمامي اقدامات ماما و كل فرايند زايمان و فرزندآوري در بطن فرهنگ و به ميانجي عناصر فرهنگ بومي انجام ‏شده است.