ادغام موسسات حسابرسي و تأخير در گزارش حسابرسي: بررسي استدلال‌هاي متناقض

اين پژوهش به بررسي تاثير ادغام موسسات حسابرسي بر تاخير در گزارش حسابرسي مي پردازد. نمونه اين پژوهش شامل 946 سال-شركت پذيرفته شده در بورس و فرابورس تهران براي دوره زماني 1390 تا 1399 مي‌باشد كه با استفاده از روش تفاوت‌در‌تفاوت (DID) آزمون شده‌اند. نتايج نشان مي‌دهد كه ادغام مؤسسات حسابرسي رابطه معناداري با تأخير در گزارش حسابرسي اين مؤسسات ندارد. اين نتايج با انجام آزمون‌هاي حساسيت و اضافي مورد تأييد قرار گرفته است. چنين يافته‌اي بيانگر آن است كه برخلاف انتظار قانون‌گذاران، در نبود ادغام واقعي، تصور هم‌افزايي ناشي از صرفه به مقياس و نمود آن در افزايش كارايي حسابرسي و كاهش تأخير در گزارش حسابرسي، ممكن نيست. به عبارت دقيق‌تر، ادغام شكلي ميان مؤسسات حسابرسي نه تنها با هدف سوداگرايي و افزايش سهم بازار صورت گرفته، بلكه تنها منتفع اين رخداد مؤسسات حسابرسي درگير ادغام بوده‌اند و صاحب‌كاران و سهامداران از بابت دريافت گزارش حسابرسي به‌موقع منتفع نگرديده‌اند. يافته‌هاي اين پژوهش براي قانونگذاران درباره برخورد با پديده ادغام موسسات حسابرسي و درك انگيزه‌هاي ادغام موسسات مي‌تواند راهگشا باشد.