مدل‌سازي ريسك زيست‌محيطي بر اساس روش رديابي انرژي و تجزيه تحليل حفاظ‌ها براي فرايند اكتشاف و بهره‌برداري گاز در ميدان هيدروكربني تابناك

فعاليت‌هاي اكتشاف، استخراج و بهره‌برداري نفت و گاز همواره مخاطرات زيست‌محيطي به همراه دارد. در اين پژوهش به شناسايي، ارزيابي و مدل‌سازي ريسك‌هاي زيست‌محيطي بر اساس فعاليت‌هاي صورت گرفته دريكي از ميدان‌هاي هيدروكربني جنوب ايران، يعني ميدان هيدروكربني تابناك پرداخته‌شده است. در اين تحقيق با استفاده روش رديابي انرژي و تجزيه تحليل حفاظ‌ها انواع انرژي‌هايي كه پتانسيل ايجاد حادثه رادارند در تمامي فعاليت‌ها، شناسايي‌شده و با بهره‌گيري از مستندات علمي و نظرات كارشناسي، اولويت‌دهي به ريسك انجام‌شده و كار برگ‌هاي روش رديابي انرژي و تجزيه تحليل حفاظ‌ها، تكميل گرديد. پس از شناسايي دقيق ريسك‌ها و ارتباط بين ريسك‌هاي زيست‌محيطي اين حوزه، از منظر رها شدن انرژي‌هاي ناخواسته، با استفاده از نرم‌افزار نتيكا مدل‌سازي ريسك انجام پذيرفت. بر اساس اولويت‌بندي ريسك‌هاي زيست‌محيطي شناسايي‌شده، 66 درصد ريسك با اولويت غيرقابل‌قبول و نامطلوب يافت شد درحالي‌كه تنها 34 درصد از ريسك‌هاي ناشي از اين فعاليت‌ها به‌عنوان كم‌خطر براي محيط‌زيست قابل‌قبول مي‌باشند. فعاليت‌هاي حفاري و پالايش نفت و گاز به علت آلودگي ناشي از گل حفاري و پساب آلوده حاصل از پالايشگاه‌ها به‌عنوان پرمخاطره‌ترين فعاليت‌هاي صنعت نفت براي محيط‌زيست شناسايي شدند. با توجه به يافته‌هاي اين پژوهش درصد قابل‌توجهي از ريسك‌هاي شناسايي‌شده براي محيط‌زيست مخاطره‌آميز بوده كه منجر به انواع آلودگي خاك، آب، هوا و صوتي مي‌گردد كه اقدامات كنترلي قابل‌توجهي براي پيشگيري و برطرف سازي اين ريسك‌ها تعبيه نشده است. بنابراين اثرات مخرب و زيان‌بار آن قابل‌انتظار است كه براي حذف آن‌ها بايد اقدامات مؤثري انجام گيرد.