عنوان مقاله :
مناسبات «كرامت» و «آزادي انسان» از منظر كانت
پديد آورندگان :
مظاهري ، رقيه دانشگاه خاتم , اعواني ، شهين موسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران
كليدواژه :
كانت , آزادي , اخلاق , انسان , غايت , كرامت , قانون
چكيده فارسي :
از منظر كانت، آزادي بهعنوان خودقانونگذاري اراده، خصوصيت كلي انسان است. او با قانونگذاري عقل عملي، اخلاق را بر پايه آزادي بنا مينهد. در فلسفة كانت، آزادي، مبنايي است كه بر اساس آن انسان بهعنوان شخص و فرد انساني، داراي كرامت است. مفهوم آزادي، ملازم با قانون اخلاقي و عقل عملي است و در بستر طبيعت يافت نميشود. قانون اخلاقي از آن نظر كه آزادي است انسان را از قلمرو طبيعت تعالي ميبخشد و به او ارزش و شأني ميدهد كه بر پايه آزادي و خودقانونگذاري است. انسان اخلاقي براي جهان ارزش ميآفريند و همو غايت خلقت است. واسطة ارتباط انسان بهعنوان موجودي اخلاقي و غايت نهايي طبيعت، مفهوم آزادي است. آزادي امري عيني و موضوع شناسايي نيست، زيرا مفهوم آزادي به جهان معقول ارتباط دارد و در رفتار و منش انسان واقعيت مييابد. در مملكت غايات كانت، هر چيزي يا قيمت دارد يا كرامت. آنچه داراي قيمت است، ميتواند مورد دادوستد و معامله قرار گيرد ولي آنچه از هر ارزشي برتر است و بههيچعنوان معادلي ندارد كه معاوضه شود، «كرامت» است. انسانيّت انسان تا جايي كه به داشتن اخلاق تواناست، تنها موجودي است كه «كرامت» دارد. مقاله بر محور ديدگاه كانت دربار مناسبات كرامت و آزادي انسان و با روش استنتاجي نوشته شده است.
عنوان نشريه :
حكمت و فلسفه
عنوان نشريه :
حكمت و فلسفه